سبز شدن و سازگاری‌های زیست‌محیطی از جمله مهم‌ترین چالش‌های موجود برای شهرهای امروزی به‌شمار می‌رود که در راستای دستیابی به آن اقدامات گوناگونی انجام می‌گیرد.
رشد سریع شهرها و تکامل روش‌های تولید در جهان امروز، تأثیر بالایی بر چگونگی توسعه جهان شهری داشته است. شهرها تحت الگوهای بسیار پیچیده توسعه شهری، با ویژگی‌های فضایی، فرهنگی، زیست‌محیطی و اجتماعی-اقتصادی تکامل می‌یابند و مسئولیت تولید بیش‌از ۶۰ درصد از گازهای گلخانه‌ای جهان را برعهده دارند.
اقتصاد سوخت فسیلی اصلی‌ترین عامل تولید این گازها و ایجاد تغییرات آب‌وهوایی است. بخش عمده‌ای از این گازهای گلخانه‌ای به برنامه‌ریزی ضعیف و طراحی شهرهایی برای خودروها و نه انسان‌ها مربوط است که نتایج اجتناب‌ناپذیری به‌دنبال دارد. تهدیدهای ناشی از شهرنشینی سریع در سال‌های آینده بسیار زیادتر خواهد شد چراکه امروزه نیمی از جمعیت زمین ساکن شهرها هستند اما این تعداد تا سال ۲۰۵۰ با افزایشی ۷۰ درصدی همراه است که به انتشار گازهای گلخانه‌ای بیشتر و گسترش تأثیر ردپای کربن ناشی از شهرنشینی مدرن منجر می‌شود. راهکار موجود برای مقابله با این بحران، ایجاد تغییرات چشمگیر در تصویرسازی، طراحی، ایجاد و بهره‌برداری از محیط‌های شهری آینده و ایجاد شهرهای سبز است.
شهر سبز منطقه‌ای شهری است که طراحی، ساخت و بهره‌برداری از آن، حفظ جهان طبیعی را در کنار سلامت اقتصادی، اجتماعی و فیزیکی ساکنان شهر در اولویت قرار می‌دهد و محیطی است که بهره‌وری انرژی و استفاده از انرژی‌های تجدیدپذیر در تمام فعالیت‌های آن ترویج یافته است، به‌طور گسترده از راه‌حل‌های سبز بهره می‌برد، با استفاده ترکیبی از فضا و شیوه‌های اجتماعی به متراکم‌سازی پرداخته است و تمرکز آن بر اصول رشد سبز و برابری قرار دارد.
شهرهای سبز با به‌حداقل‌رساندن آسیب به اکولوژی‌های محلی و ایجاد فضاهای شهری متراکم انعطاف‌پذیر، مسائل مربوط به استفاده از زمین، تنوع زیستی، حفاظت و پاکی آب‌وهوا، تقویت ارتباطات میان مردم و جوامع و مقاومت در مقابل بلایای طبیعی را مورد توجه قرار می‌دهند. در ادامه با برترین شهرهای سبز جهان آشنا می‌شویم:
سنگاپور: سنگاپور ده‌ها سال برای کمک به سبز کردن شهر پرجمعیت خود از طریق طیف وسیعی از سیاست‌ها، مشوق‌ها و کمپین‌های آگاهی عمومی تلاش کرده است. قابل مشاهده‌ترین اقدام این شهر افزایش تعداد درختان بود که از ۱۵۸ هزار و۶۰۰ اصله در سال ۱۹۷۴ به ۱.۴ میلیون اصله در سال ۲۰۱۴ است. از آنجاکه استانداردهای ساختمان سبز در سال ۲۰۰۸ در این شهر معرفی شد، سنگاپور در زمینه آسمان‌خراش‌های کم‌کربن در جهان پیشرو است و دولت در راستای تشویق باغ‌های سقفی و عمودی، نیمی از هزینه‌های نصب آن‌ها را تأمین می‌کند.
هتل‌های سبز، شرکت‌های معماری زیست‌محیطی، بهترین فضاهای سبز شهری، حفاظتگاه‌های طبیعی، جنگل‌ها، پارک‌ها و مزارع گسترده و برنامه برای کاهش ۳۰ درصدی ضایعات و کربن‌صفر کردن ۲۰ درصد از مدارس شهر تا ۲۰۳۰ از اقدامات سنگاپور برای سبز شدن است.
برلین، آلمان: برلین شهرت خود را از نوآوری‌هایی دارد که در راستای ایجاد طیف وسیعی از فضاهای آزمایشی و استارت‌آپ‌ها به‌کار بست و با کمک آن در کنار ترویج فرهنگ بازیافت و استفاده مجدد، توانست انتشار گازهای گلخانه‌ای خود را به میزان ۴۰ درصد از سال ۱۹۹۰ کاهش دهد. ۳۰ درصد از مساحت این شهر را فضاهای سبز و ۱۸۰ کیلومتر آن را آبراه قابل کشتی‌رانی با قایق‌هایی که از انرژی خورشیدی بهره می‌گیرد، تشکیل می‌دهد. تأسیس نخستین فروشگاه بزرگ کالاهای دست دوم در جهان به وسعت چهارهزار مترمربع که محصولات سبز از کیف‌های دستی تا لوازم خانگی عرضه می‌کند و اقدام برای حذف تدریجی تولید برق مبتنی بر زغال‌سنگ تا سال ۲۰۳۰ و تلاش برای خنثی‌شدن در برابر تغییرات آب‌وهوایی تا ۲۰۴۵ از جمله دیگر اقدامات برلین است.
کپنهاگ، دانمارک: دانمارک پس از بحران نفتی ۱۹۷۳، به ارزیابی مجدد مصرف انرژی و تمرکز بر پایداری پرداخت و با افزایش دوچرخه‌ها به جای ماشین‌ها، گذار ناوگان اتوبوسرانی از دیزلی به برقی، ایجاد کارخانه‌های تبدیل زباله به انرژی، تصویب قوانین ساختمانی از جمله الزام بام‌های سبز و حسگرهای هوشمند مصرف و نشت آب نسبت به ۲۰۰۹ بیش از ۸۰ درصد از انتشار کربن‌دی‌اکسید خود را کاهش داد و در نظر دارد تا ۲۰۲۵ به‌طور کامل کربن‌خنثی شود.
اسلو، نروژ: نروژ یکی از بزرگ‌ترین صادرکنندگان سوخت فسیلی در جهان به‌شمارمی‌رود اما کل انرژی داخلی آن به انرژی آبی متکی است و قصد دارد تا سال ۲۰۵۰ به‌طور کامل کربن‌خنثی شود. امروزه به‌لطف سیاست‌های شهری شامل پارکینگ رایگان، کاهش عوارض و دسترسی آسان به خطوط اتوبوس، بیش از ۷۰ درصد از خودروهای خریداری‌شده در اسلو الکتریکی است. این شهر بودجه سالانه آب‌وهوایی دارد، دوسوم منطقه شهری آن از جنگل، پارک و دریاچه تشکیل شده است، ترمینال جدید آن مناسب برای جمع‌آوری و ذخیره برف در زمستان برای خنک شدن در تابستان ساخته شده است و قصد دارد تا ۲۰۲۵ به ساختمان‌های بدون‌آلایندگی دست یابد.
ونکوور، کانادا: ونکوور دارای سابقه‌ای طولانی در تفکرات زیست‌محیطی است و از سال ۱۹۹۰ با استفاده از سیاست‌های برنامه‌ریزی و توسعه، مقابله با تغییرات آب‌وهوایی را آغاز کرد. این شهر به‌عنوان زادگاه صلح سبز شناخته می‌شود و دستاوردهای آن شامل قوانین سختگیرانه ساختمانی، رسیدن به هدف ۵۰ درصدی تبدیل تمام سفرها به حمل‌ونقل پایدار، معرفی برنامه کمپوست شهری در کنار برنامه بازیافت، ۴۰۰ هکتار جنگل بارانی، ساخت مسیرهای سبز پیاده‌روی و دوچرخه‌سواری، ایجاد بازارها، رستوران‌ها و مغازه‌های زباله‌صفر و برنامه برای زباله‌صفر شدن کل شهر تا ۲۰۴۰ است.
منبع: ایمنا
تماشای معماری آلوار آلتو
