کتابخانه مرکزی یزد بعد از ۲۵ سال، درحالی افتتاح شد که هنوز وجود این بنا در بافت جهانی یزد، چالش برانگیز است. بنایی که می‌بایست دو طبقه از آن حذف می‌شد ولی با حذف یک طبقه شروع به کار کرد.
به گزارش پایگاه " اخبار معماری " به نقل ازمهر، عملیات احداث کتابخانه مرکزی یزد حدود ۲۵ سال پیش آغاز شد اما به دلایل مختلف از جمله ناهمگونی با بافت تاریخی و تعداد طبقات غیر منطبق با این بافت، به بهره‌برداری نرسید. قرار بود این بنا در ۶ طبقه ساخته شود که یک طبقه به جای دو طبقه از آن حذف شد. برای این پروژه هزینه‌ای بیش از ۱۶ میلیارد تومان صرف شده است. نهاد کتابخانه های عمومی کشور به بهره برداری رسید.
تا اینکه روز گذشته مراسم افتتاح کتابخانه مرکزی یزد در ۵ طبقه پس از مخالفت دوستداران میراث فرهنگی با ارتفاع غیر همسطح آن نسبت به بافت جهانی، در حضور اسحاق جهانگیری معاون اول رئیس جمهوری و عباس صالحی وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی برگزار شد.
نکته قابل تأمل غیر از افتتاح این بنا، سخنان اسحاق جهانگیری بود که گفت: اکنون همه دنیا نگاهش به این است که ما چگونه با این نگین ثبت جهانی شده برخورد می‌کنیم. کار بسیار خوبی انجام شد که ارتفاع ساختمان کتابخانه مرکزی آن کم شد. همین که دولت، ساختمان خود را که می‌توانست با دستور رئیس جمهور از کاهش طبقات آن چشم پوشی کند، تخریب کرد، یک پیام را منتقل می‌کند و آن این است که در بافت تاریخی نباید هیچ اقدامی خلاف مقررات میراثی انجام شود.
سخنان جهانگیری در حالی نشان می‌دهد دولت پای حفظ بافت تاریخی ایستاده که اگر وی به عنوان معاون اول ریاست جمهوری کمی پرس و جو می‌کرد، متوجه می‌شد، در اصل باید از این بنا دو طبقه حذف می‌شد، اما دوستداران میراث فرهنگی در این مدت تنها توانستند متولیان ساخت کتابخانه را به حذف تنها یک طبقه راضی کنند. بنابراین هنوز هم این بنا در بافت تاریخی یزد جای چالش دارد و مسئله آن طور که جهانگیری وانمود می‌کند، حل شده نیست.
در حین برگزاری مراسم افتتاحیه این کتابخانه که قدی بلندتر از قد بناهای تاریخی و خشتی دیگر این بافت تاریخی دارد؛ مصطفی فاطمی مدیرکل میراث فرهنگی استان یزد در صفحه شخصی خود نوشت که «افتتاح این کتابخانه اتفاق مبارکی است اتفاقی که پس از ربع قرن جدال دوست داران میراث فرهنگی و مدیریت اجرایی استان با حذف طبقه فوقانی به ثمر نشست. اگرچه پایان ماجرا به نفع فرهنگ رقم خورد و یک مجتمع فرهنگی در عرصه بافت تاریخی پدیدار شد اما بپذیریم که ساخت و سازی با این هیبت برازنده یزد نبود. تبریک برای افتتاح کتابخانه، امیدوارم این آخرین اشتباه یزد باشد.»
به این مطلب واکنش‌های متعددی شد. حسین آیت اللهی عضو علمی دانشکده هنر و معماری دانشگاه یزد هم حذف یک طبقه از این ساختمان که در عرصه بافت تاریخی قرار دارد را به مثابه بریدن سر یک انسان دانست و نوشت که حذف ۷۰۰ متر مربع از زیربنای پژوهشی کتابخانه افتخار نیست!
این واکنش‌ها نشان می‌دهد هنوز هم وجود این ساختمان پس از افتتاح با چالش رو به رو است چالشی که دقیقاً در عرصه بافت تاریخی و جهانی یزد رخ داده است.
حال سوال اینجاست آیا واقعاً نمی‌شد وقت و هزینه‌ای که برای ساخت این کتابخانه در بافت تاریخی شده را در یکی دیگر از محلات شهر برای ساخت کتابخانه‌ای بزرگ‌تر صرف می‌کردند؟ و آیا این آخرین اشتباه مسئولان در استان یزد خواهد بود؟ چون بعد از این هر اقدامی شامل ضوابط سازمان جهانی یونسکو خواهد شد و باید متولیان میراث فرهنگی که حالا قدرت وزارت را دارند پاسخگو باشند.
تماشای معماری آلوار آلتو
