عمارت مرمر، بنای زیبا که خاطرات دوره‌های مختلفی را در خود حفظ کرده، خاطراتی از مراسم ازدواج پهلوی، تا قوه قضاییه را در سینه خود دارد؛ این موزه که پیش از انقلاب کاربری موزه داشته، امروز سالگرد ثبت ملی آن است.
به گزارش پایـگاه " اخـبــار معـمـاری " به نقل از ایرنا، امروز سالگرد ثبت ملی عمارت مرمر است. عمارتی که در سی خرداد ۱۳۵۷ با شماره ۱۶۰۶ به ثبت رسید. عمارت مرمر در حال نزدیک شدن به عمری برابر یک سده است. بنایی تاریخی که ساخت آن تقریبا از اوایل دهه اول قرن گذشته آغاز شد و در اوسط دهه دوم آن به پایان رسید.
عمارتی که داستان ها و روایت های بی شماری از سر گذرانده و از منظر حضور انواع هنرهای تزئینی تنیده در معماری این بنای تاریخی، مجموعه ای بی بدیل به شمار می رود. این بنا و محیط اطراف آن مصداق بارز هنرهایی چون باغ آرایی، حجاری، آجرکاری، گچ‌بری، کاشیکاری، منبت‌کاری، خاتم‌کاری، آیینه‌کاری، نقاشی، مقرنس کاری و سایر هنرهای تزیینی وابسته به هنر معماری ایران است. در ساخت و پرداخت یکایک این موارد در قالب معماری و یا تزیینات عمارت مرمر، هنرمندان و استادانی چون لئون تادوسیان، حسین طاهرزاده بهزاد، استاد حسین لرزاده، ابراهیم کاظم پور، استاد حسین خاک نگار مقدم، علی جواهری، سیدعلی و استاد نوروز، محمد صنیع خاتم، حسین عبد الباقی کاشانی و جمعی دیگر از استادکاران و هنرمندان شهیر یا گمنام این مرز و بوم تلاش کرده اند.
معماری شاخص بنا با گنبد آن که ملهم از گنبد مسجد شیخ لطف الله اصفهان ساخته شده، جلوه بی بدیل دیگری به این موزه بخشیده است.
عمارت مرمر در طی حیات پربار خود، ازمنظر سیاسی، اجتماعی و یا هنری مورد توجه بوده است. این بنا در مقاطع مختلف تاریخی به عنوان اقامتگاه موقت، دفتر کار، محل سکونت، ساختمان تشریفاتی، موزه، محل تصمیم گیریها و جلسات رسمی و دولتی چه قبل و یا بعد از انقلاب، قرار گرفته است.
گلناز گلصباحی مدیر مرکز فرهنگی موزه ای هنر ایران عمارت مرمر به خبرنگار ایرنا، گفت: اکنون در این عمارت موزه هنر ایران برپا است. موزه هنر ایران با اتکا به داشته های موسسه فرهنگی موزه های بنیاد، سرگذشتی از هنر ایران، از حدودا هفت هزار سال پیش، تا میانه سده حاضر را به نمایش می گذارد. نمایش این سیر تاریخی و تحول هنر ایران در تالارهای گوناگون عمارت مرمر با انواع هنرها و تزیینات بنا در هم تنیده شده و مجموعه ای به یاد ماندنی ارائه می کند چنانکه سیزده تالار عمارت مرمر و شش فضای عمومی آن مانند سرسراهای هر دو طبقه، راهروها وسایرفضاهایی با چشم اندازها و تزیینات هنرمندانه، در اختیار روایت هنر ایران، تاریخچه آن و معرفی هنرمندان آن قرار گرفته است.
وی گفت: آثار موزه هنر ایران قابل دسته بندی در شاخه های هنرهای کاربردی، تزیینی، سنتی، انواع هنرهای وابسته به تزیینات معماری، هنر خوشنویسی، بافندگی، نقاشی معاصر، نگارگری سنتی، نقاشی قهوه خانه ای، سوخت/معرق، نقاشی پشت شیشه، سفالگری، سفالینه های زرین فام، فلزکاری، آرایه سازی، شیشه گری، ساخت رزم افزار، هنر چوب، کاشیکاری، منبت، مقرنس، آیینه کاری و خاتم سازی است. تعداد سیصدو بیست و نه عدد اثر تاریخی/ هنری در این موزه به نمایش درآمده است.
گلصباحی افزود: سفالینه‌های پیش از تاریخ؛ ابزار زندگی، ظروف وآثار باستانی همچون سفال منقوش هزاره ۵ قبل از میلاد، آثارمفرغی هزاره اول قبل از میلاد متعلق به لرستان، آثار یگانه و بی نظیر از دوران باستان و متعلق به هنر هخامنشی، اشکانی و ساسانی، مجموعه شاخصی از ریتونهای هخامنشی با قدمت دو هزار و پانصد سال، ظروف سفالی دوره اشکانیان، شیشه ها و جنگ افزارهایی از دوره ساسانی، مجموعه ای که معرف تکنیک و مهارت فراوان هنرمندان دوره‌های اولیه اسلامی خصوصا قرن سوم هجری به بعد تا دوره قاجار بوده و در قالب سازه‌های معماری مانند درِ منبت‌کاری شده، سفالینه‌های منقوش، کاشی‌های زرین‌فام، جنگ افزار ...از شاخصترین آثار این موزه به شمار می روند.
این موزه در عمارت زیبای مرمر پس از رفع شرایط ناشی از همه گیری کرونا، مجدد پذیرای بازدیدکنندگان خواهد بود. علاقه مندان می توانند برای اطلاعات بیشتر به سایت موسسه فرهنگی موز های بنیاد مراجعه کنند.
محمد رضا کارگر مدیر کل موزه های میراث فرهنگی با اشاره به این که ساختمان موزه مرمر به دوران پهلوی اول متعلق است که معماری ویژه ای دارد، گفت: ولی یکی از ویژگی های اصلی ساختمان این موزه ریشه معماری آن است که به دوره پیش از پهلوی می رسد. در حالی که بسیاری از معماری های در دوره پهلوی سبک مدرنیته دارند، مانند معماری کاخ سعد آباد، مجموعه بناهای میدان مشق، ساختمان شهربانی، ساختمان موزه مرمر ریشه و وامدار دوره قبل دارد.
وی با بیان این که عمارت مرمر ویژگی های منحصر به فردی دارد، گفت: این ساختمان زیبایی هایش را تاکنون حفظ کرده است و با توجه به این که پیش از انقلاب نیز کارکرد موزه های داشته و امروز نیز این کارکرد را حفظ گرده است.
کارگر در ادامه با بیان که به دلیل قرار گرفتن این موزه در مرکز شهر گفت: در دوره هایی این موزه در اختیار برخی ارگان ها قرار گرفت و کارکرد موزه ای نداشت اما چند سالی است که بنیاد مستضعفان کارکرد اصلی موزه را به این میراث معماری کشور بازگردانده است.
وی عمارت مرمر را بی نظیر دانست و گفت: معماری بی نظیر این عمارت خود به تنهایی می تواند مقصدی برای گردشگری و یا مکانی برای بازدید علاقمندان میراث فرهنگی کشور باشد.
تماشای معماری آلوار آلتو
