تقریباً از اواخر دهه ۴۰ بود که برای پیشگیری از آلودگی هوا و تأمین سرانههای رفاهی و خدماتی زمینهای مناطق ۲۱ و ۲۲ در طرح جامع فرمانفرمایان جا گرفتند.
تقریباً از اواخر دهه ۴۰ بود که برای پیشگیری از آلودگی هوا و تأمین سرانههای رفاهی و خدماتی زمینهای مناطق ۲۱ و ۲۲ در طرح جامع فرمانفرمایان جا گرفتند. ابتدا قرار شد از این محدوده تهران فقط بهعنوان ریه تنفسی شهر برای دریافت خدمات فضای سبز استفاده و باغ بوستانهای تفریحی و گردشگری در دل آنها شاخته شود. چون مهمترین نیاز برای پیشگیری و درمان آلودگی هوای تهران حرکت بادهاست.
منطقه ۲۲ هم بهعنوان شاهراه اصلی این بادها در جهت ورزش باد شهریار در محدوده غرب پایتخت قرار گرفته است و نقش مهمی در مدیریت مسیر حرکت جریان هوا و بادها دارد. حتی زمانی قرار شد پادگانهای داخل شهر را به این محدوده انتقال دهند. اما به مرور زمان با تغییر مدیریت و سبک زندگی، ناغافل سر و کله برجها و آسمانخراشها پیدا شد.
نخستین تبعات این برجسازیها خفه شدن ریههای تنفسی تهران است. متأسفانه یکی از عمدهترین دلایل افزایش برجسازی در این منطقه سودآوری اقتصادی آن است؛ سودآوری که باعث قربانی شدن بسیاری از نیازهای طبیعی و زیستمحیطی زندگی شهروندی، افزایش روند آلودگی هوا و محدود شدن بادهای تهران است. افزایش جمعیت، ترافیک و کاهش سرانههای خدماتی، تفریحی و... از دستاوردهای تلخ این برجسازی در منطقه ۲۲ و حتی سایر مناطق تهران است.
از طرف دیگر با توجه به حجم برجسازی و افزایش جمعیت و ترافیک، این محدوده نیازمند توسعه حملونقل شهری، چه در محدوده این منطقه تازه تأسیس پایتخت و چه در سایر مناطق است.
بخش دیگر ماجرا هم کمبود آب است. ما در سرزمینی خشک و کمآب زندگی میکنیم و پایتخت هم از این قاعده مستثنا نیست. در واقع نیاز داریم مصرف آب مدیریت شود؛ زیرا در آینده با بحران آب مواجه میشویم. وقتی با روند افزایش جمعیت روبهرو هستیم بنابراین منابع آبی هم بیشتر مورد استفاده قرار میگیرند.
به تازگی از سوی وزارت مسکن ضوابط و محدودیتهایی برای ادامه روند برجسازیها اعمال شده است تا کمی از این مشکلات کاسته شود و جلوی رشد قارچگونه آنها براساس ضوابط، کنترل و نظارت بیشتر با هدف حفظ نیازهای زیستمحیطی زندگی شهروندی گرفته شود. امیدوارم این روند، مقطعی و گذرا نباشد.
گیتی اعتماد / دانشآموخته رشته معماری و شهرسازی