به گزارش رســانـه" اخـبــار معـمـاری " به نقل از  فارس، ماجرای تخریب بافت تاریخی در شهر شیراز به بهانه توسعه حرم شبیه دومینویی است که قصد ایستادن و تمام شدن ندارد. هر چندوقت یکبار خبر می‌رسد که طرح جدیدی قرار است لودرهای جدیدی را پای املاک ثبت ملی شده و ارزشمند منطقه 360هکتاری شیراز موسوم به بافت تاریخی بیاورد. طرحهایی که گذارندگان آن قول می‌دهند در آن به بافت‌های تاریخی آسیب نزنند و در بین خانه‌های قدیمی، تجاری سازی نکنند. اما در عمل این پلاک‌های بافت قدیمی شیراز هستند که یکی یکی روی زمین می‌افتند و به جای آن پاساژ و مال و هتل سربرمی‌آورد.

سال گذشته محمدمهدی کلانتری، پژوهشگر دکتری مرمت و احیای بناها و بافت‌های تاریخی و همچنین دبیر پویش «نجات بافت تاریخی شیراز» به همراه دکتر غلامحسین معماریان استاد رشته معماری در خبرگزاری فارس حاضر شدند و از جزئیات تخریب گسترده بافت تاریخی شیراز به بهانه توسعه حرم پرده برداشتند.

حالا با گذشت زمانی نسبتا طولانی یک بار دیگر در خبرگزاری فارس میزبان محمدمهدی کلانتری شدیم تا ببینیم پیگیری‌های اساتید دانشگاه و پویش نجات به کجا رسیده و این روزها حال بافت تاریخی شیراز چه‌طور است.

در جلسه گذشته‌ای که در خبرگزاری فارس برگزار شد، ازماجرای تخریب بافت تاریخی شهر شیراز برای توسعه حرم شاهچراغ گفتید. برای کسانی که شاید مطلب قبلی را دنبال نکرده باشند، یک بار دیگر از آغاز بگویید بافت تاریخی شیراز چه داستان‌هایی را از سر گذرانده است؟

داستان از این قرار است که تخریب بافت تاریخی شیراز از سال 1374 شروع شده است. از سال 1374 تا 1376، 8هکتار از بافت تاریخی شیراز به صورت ضرب‌الاجل و بدون گرفتن تایید از مراجعی مثل میراث فرهنگی و وزارت راه و شهرسازی که آن موقع وزارت مسکن بوده است انجام می‌شود. تخریب این 8هکتار بدون هیچ برنامه و طرحی انجام می‌شود و بعد از تخریب هم به مدت 11سال خیابانی که تحت عنوان «بین‌الحرمین» در محل‌های تخریب شده کشیده می‌شود، رها می‌شود. در واقع این تخریب‌ها به اسم بین‌الحرمین و اتصال دو حرم شاهچراغ و سیدعلاءالدین حسین انجام شد. اما هیچ بخشی به حرم اضافه نمی‌شود.

بعد از 11سال در مسیر تخریب‌ها ساخت و ساز انجام می‌شود. تعدادی مجتمع تجاری، پارکینگ طبقاتی، سالن اجلاس شورای شهر، هتل و دفتر نمایندگان مجلس سربرمی‌آورند. یعنی یک کار تجاری و اداری و دولتی در آن 8هکتار دایر می‌شود. در حالی که اسم طرح بین‌الحرمین و اتصال دو حرم بوده است.

«طرح 57هکتاری» که این روزها درباره آن زیاد صحبت می‌شود، مربوط به چه چیزی است؟

در دولت آقای احمدی نژاد در سال 1389 طرحی به نام « طرح 57هکتاری» مطرح می‌شود. در این طرح 57هکتار از بافت تاریخی شیراز که محدوده اتصال دو حرم است هدف قرار می‌گیرد. خود بافت تاریخی شیراز 360هکتار است که 2هزار بنای ارزشمند ثبت نشده و 410 بنای ارزشمند ثبت ملی شده در دل خود دارد. محدوده 57هکتاری در وسط این 360هکتار که قدیمی‌ترین قسمت بافت تاریخی است قرار دارد. یعنی دقیقا جایی که مسجد جامع عتیق، حرم امامزادگان مطهر و.. در آن جای دارد. 

عکس هوایی بافت تاریخی 360 هکتاری شهر شیراز ـ سال 1335

عکس هوایی سال 1335 انسجام بافت تاریخی شیراز را نشان می‌دهد. یعنی اصل تخریب بافت تاریخی شیراز مربوط به بعد از انقلاب است. در این طرح مصوب شده حجم تخریب‌ها به شدت بالاست. اما نکته جالبتر این است که گردانندگان طرح به آنچه بر روی کاغذ هم تصویب کرده‌اند وفادار نیستند و در عمل می‌بینیم که بناهای بالای خط طرح تخریب هم تخریب می‌شود. مثلا شرق حرم شاهچراغ به صورت کف‌تراش تخریب و قسمت‌هایی که در طرح، مسکونی دیده شده، در عمل تخریب می‌شود.

عکس هوایی بافت تاریخی 360 هکتاری شهر شیراز ـ سال 1400

تا سال 1394 سه و نیم هکتار خارج از طرح مصوب تخریب می‌شود. همچنین سه‌ونیم هکتار بافت تاریخی دور «مدرسه خان» به مجممع تجاری تبدیل می‌شود و خیابانی به نام 9دی هم  کشیده می‌شود. برای ساخت خیابان 9دی میدان احمدی را مسدود و تبدیل به صحن و شبستان کردند. بعد هم گفته شد که چون مسیر خیایان احمدی بسته شده نیاز به مسیری جایگزین داریم. این مسیر جایگزین به نام خیابان 9دی در مسیر ساخت خود 120پلاک تاریخی را تخریب کرد.

در سال 1392 با روی کار آمدن دولت آقای روحانی، معاون وزیر راه و شهرسازی آقای حناچی انتخاب می‌شود. آقای حناچی مرمت‌خوانده و متخصص بناهای تاریخی هستند. ایشان در سال 1394 طرح 57هکتاری را در شورای عالی استان لغو می‌کند. علت لغو هم اینطور بیان شد که بانیان طرح به آنچه روی کاغذ مصوب شده بود وفادار نماندند، 10بنای ثبت ملی را در جریان کار خود تخریب کردند و حجم تخریب هم بسیار بالا بوده است.

طرح 57 هکتاری مصوب 1389

در طرح جایگزینی که شورای عالی ارائه می‌‎دهد کل محدوده سبز رنگ طرح 57هکتاری را محدوده ارزشمند عنوان می‌کند و برای توسعه حرم فقط شمال شاهچراغ که قبلا تخریب شده است را در نظر می‌گیرد. اما باز هم استان به این طرح و مصوبه و ابلاغیه شورای عالی تمکین نمی‌کند و تا سال 1397 همچنان به تخریب‌های خود ادامه می‌دهد.

طرح تفصیلی جایگزین مصوب 1394

در خبرها آمده که در جریان تخریب‌های طرح 57هکتاری، دو بنای ارزشمند سلیمی و منتصری هم از بین رفته‌اند

متاسفانه همینطور است. در آخرین اقدام با همکاری حرم شاهچراغ، شهرداری و اداره راه و شهرسازی، بناهای سلیمی و منتصری  در اواخر سال 1396 تخریب شد. وقتی لغو اجرای طرح 57هکتاری منتشر شد هیچکدام از این ارگن‌ها تخریب‌های انجام شده را گردن نگرفتند، درحالی که برای تخریب‌های بیشتری با هم مشارکت جمعی داشتند.آقای مونسان وزیر وقت میراث فرهنگی برای تخریب بناهای سلیمی و منتصری به شورای عالی امنیت ملی شکایت کرد و شورا مقرر کرد که تخریب‌ها متوقف بشود و مسببین تخریب دوبنای ارزشمند مذکور موظف به بازسازی عین به عین شدند.

ولی حتی در این متن هم مشخص نشد که چه کسانی بناهای سلیمی و منتصری را تخریب کردند و به همین خاطر امر بازسازی این دو بنا تاکنون محقق نشده است.

از سال 1397 تا 1400 این طرح مسکوت باقی ماند و تخریب‌ها همچنان انجام شد. در سال 1400 سفر استانی آقای رئیسی اتفاق افتاد که مصوبه‌ای با دو بخش درباره بافت تاریخی شاهچراغ گذاشته شد[ متن مصوبه را از    بخوانید]

بند 7 مصوبات: تامین 100 میلیارد تومان از وزارت کشور جهت طرح 57 هکتاری

در بخش اول گفته می‌شود وزارت کشور 100میلیاردتومان پرداخت می‌کند تا در بازآفرینی اطراف حرم شاهچراغ مشارکت کند. مصوبه دوم هم می‌گوید تهیه و تصویب طرح تفصیلی مجموعه 57هکتاری شاهچراغ از طرف شورای عالی شهرسازی و معماری به شورای برنامه‌ریزی و توسعه استان تفویض گردد. یعنی کل تهیه و تصویب طرح تفویض اختیار به استان و از اختیار شورای عالی خارج می‌شود. درحالی که طرحهای بزرگ مقیاس به صورت استانی تصویب نمی‌شوند و شورای عالی درباره آنها تصمیم می‌گیرد. در استان هم که همه ارکان از تخریب بناهای تاریخی حمایت می‌کردند.

طرح مصوب 1401

بعد از این تفویض اختیار بود که مخالفت‌های بزرگی شکل گرفت و رسانه‌ای شد؟

اولین اقدام نامه 180 استاد دانشگاه به رئیس‌جمهور بود، بعد نامه 50استاد دانشگاه به وزیر میراث فرهنگی اتفاق افتاد.

بله. اولین اقدام نامه 180 استاد دانشگاه به رئیس‌جمهور بود، بعد نامه 50استاد دانشگاه به وزیر میراث فرهنگی اتفاق افتاد.  بعد از آن در جلسه‌ای که وزیر میراث با پیشکسوتان داشت، غلامحسین معماریان؛ استاد تمام رشته معماری در دانشگاه علم و صنعت ایران، نامه‌ای را خواندند و تقدیم آقای ضرغامی کردند که در آن مخالفت بسیاری با تخریب بافت تاریخی شیراز به بهانه توسعه حرم شده بود.

بند 39 مصوبات: تفویض اختیار تهیه و تصویب طرح 57 هکتاری از شورای عالی معماری و شهرسازی به معاونت توسعه استان

ما آن نامه را در رسانه‌ها منتشر کردیم و می‌شود گفت فاز رسانه‌ای شدن موضوع تخریب بافت تاریخی شیراز از همان نامه شروع شد. بلافاصله بعد از این ما در اتحادیه انجمن‌های علمی معماری مرمت و شهرسازی کشور که در آن زمان بنده دبیر کمیته میراث فرهنگی آن بودم نامه‌ای به آقای رئیسی زدیم و نیز در همان روز دکتر معماریان به همراه سردبیر 5نشریه علمی و پژوهشی حوزه شهرسازی و مرمت تاریخی، نامه‌ای به رئیس‌جمهور نوشتند وما این نامه را در اختیار رسانه‌ها گذاشتیم. در آن زمان خبرگزاری فارس از ما دعوت کرد که به صورت حضوری در این باره صحبت کنیم.

البته در همین حین بود که ما یک پویش با عنوان «نجات بافت تاریخی شیراز» اجرا کردیم و این پویش به رسانه مجازی ما تبدیل شد.

تاثیر نامه‌های انتقادی و فعالیت رسانه‌ای پیرامون آن چه بود؟

در آن زمان مرحوم رستم قاسمی به عنوان وزیر راه، نامه‌ای به معاون اول، آقای مخبر از امضاکنندگان نامه تفویض اختیار به تهیه و تصویب طرح به استان فارس، می‌زنند و عنوان می‌کنند این کار اعتراضات شدیدی به دنبال داشته و نباید از طریق تفویض اختیار پیگیری بشود. اما متاسافانه استان تا همین الان که من در خدمت شما هستم این موضوع را از طریق تفویض اختیاری که شده پیش می‌برد.

از آن طرف خانم « فرزانه صادق مالواجرد» که معاون معماری و شهرسازی در شورای عالی هستند مشاوری را برای طرح مجموعه 57هکتاری انتخاب می‌کنند که این مشاور طرح بسیار خوبی ارائه می‌دهند. 

 در متن این طرح توسعه حرمین فقط در دو نقطه آبی رنگ مجاز دانسته شده است. همچنین در طرح مذکور پلاک‌های ارزشمند و ثبت شده علامت‌گذاری شده و گفته شده که هرگونه تخریب بناهای ثبتی و واجد ارزش ممنوع است.

این طرح 25اردیبهشت امسال به کمیسیون ماده5 استان-همان جایی که مسئول و مرجع تهیه و تصویب طرح 57هکتاری قرار گرفته است- می‌رود و بر روی طرح اعمال نفوذ می‌شود.  خطی را تحت عنوان «خط پیشنهادی پژوهشگاه میراث فرهنگی و گردشگری و مصوبه کارگروه ویژه بررسی طرح 57هکتاری حرم مطهر شاهچراغ» روی طرح ثبت می‌کنند. در واقع پژوهشگاه میراث فرهنگی این خط مشکی را به عنوان خط تخریب پیشنهاد داده است.

در جلسه‌ای که سال گذشته در خبرگزاری فارس بودیم گفتیم که متولی بافت‌های تاریخی در شیراز متاسفانه به شریک جرم در تخریب بافت‌ها تبدیل شده است. حتی وزیر میراث فرهنگی کشور با طرح‌های تخریب بافت‌های تاریخی شیراز همراهی می‌کند. در زمان سفر استانی رئیس‌جمهور، آقای ضرغامی مصاحبه کردند و گفتند که بافت تاریخی فرسوده مابین حرم شاهچراغ و حرم سیدعلاءالدین حسین، باعث آبروریزی ملی است. این صبحت خیلی سروصدا کرد. وزیر میراث فرهنگی نباید به بافت تاریخی بگوید فرسوده! این اصطلاح برای متولیان راه و شهرسازی و شهرداری‌هاست. بعد هم ایشان گفتند که قرار است یک هیئت سه نفره متشکل از استانداری، شهرداری و میراث فرهنگی تشکیل بشود و راجع به دویست پلاک تاریخی مجددا تصمیم‌گیری کنند که آیا این دویست پلاک بماند یا برای طرح توسعه حرمین تخریب بشود؟

خط پیشنهادی پژوهشگاه میراث فرهنگی و کارگروه ویژه در طرح 1401. به موجب این خط پیشنهادی 35 بنای تاریخی (5 بنای ثبتی و 30 بنای واجد ارزش) تخریب خواهد شد

در زمان شروع مخالفت‌ها و نامه‌های اساتید، آقای ضرغامی مصاحبه کردند و گفتند که پژوهشگاه میراث فرهنگی را متولی نظارت بر طرح توسعه حرمین کرده‌ایم. همان موقع بنده هم مصاحبه کردم و گفتم آقای ضرغامی گوشت را دست گربه داد! چرا؟ چون خود اعضای پژوهشگاه از مدیران استانی میراث فرهنگی بوده‌اند. یعنی در 8سالی که تخریب‌های گسترده انجام می‌شد و میراث فرهنگی سکوت کرده بود همین دوستان مسئول بودند و حتی جلوی ثبت بناهای ارزشمند جدید را می‌گرفتند.

خط پیشنهادی پژوهشگاه چه سطح تخریبی را در برمی‌گیرد؟

 5بنای ثبت ملی و 30بنای واجد ارزش را دربرمی‌گیرد. یعنی 35 پلاک در همین خط پیشنهادی از بین خواهد رفت. اما در متن مصوبه باز هم تخریب فراتر از 35 پلاک است. در متن به یک راه ارتباطی هم اشاره شده است که از شمال حرم علاءالدین حسین تا شاهچراغ کشیده می‌شود. در این راه ارتباطی هم تقریبا 100 بنا از بین خواهد رفت که با تعداد قبلی، 135بنا نابود خواهد شد.

همچنین گفته شد که 35بنای مدنظر پژوهشگاه ارزشمند نیستند. اما ما آنها را بررسی کردیم و با سند می‌گوییم که اینها واجد ارزش هستند(عکس)

در هفته دولت آقای دارابی معاون وزیر میراث فرهنگی به خبرگزاری فارس آمدند و آقای ضرغامی نیز به روزنامه شرق رفتند. هر دو گفتند که بافت تاریخی شیراز به هیچ عنوان تخریب نخواهد شد و اینها شایعه است.

آقای ضرغامی در مصاحبه با روزنامه شرق گفتند که در محدوده طرح ما به طور کلی 5بنای ثبت ملی وجود دارد که این 5بنا تخریب نخواهد شد. یعنی ایشان اشاره‌ای به 30بنای واجد ارزش دیگر نمی‌کنند. وظیفه میراث فرهنگی فقط حفاظت از بناهای ثبت شده نیست بلکه میراث باید بناهای ارزشمند را هم شناسایی و ثبت کند.

از طرف دیگر آقای بهادری جهرمی سخنگوی دولت نیز در اسفندماه سال گذشته در پاسخ به سوال خبرنگاری درباره تخریب‌ بناهای تاریخی در شیراز برای توسعه حرم شاهچراغ و عدم ثبت بنای ارزشمند جدید، می‌گویند هیچگونه بحث تخریب خانه تاریخی و یا میراث فرهنگی به هیچ وجه در طرح حرم تا حرم شیراز وجود ندارد.

یعنی تقریبا همه گفتند که هیچ تخریبی حتی برای بناهای واجد ارزش در کار نیست. این تکذیبیه‌ها جدای از تهمت‌هایی بود که به ما پیگیران طرح زده شد. تهمت‌هایی از قبیل اینکه ما وصل به بهائیت و سلطنت‌طلبان هستیم.

طرحی که اردیبهشت امسال تصویب شده است همانطور که توضیح دادم طرح تخریب 35پلاک تاریخی است. این هم که می‌گویند 5پلاک ثبت شده تخریب نمی‌شود اصلا شدنی نیست و این 5پلاک دقیقا وسط طرح می‌افتند. بناهای تاریخی تکیه‌گاه یکدیگر هستند، مثلا طاق یک بنا تکیه به طاق بنایی دیگر دارد. نمی‌شود دورتادور چند بنا را تخریب کرد و آنها سالم بمانند.

قبلا در سه‌ونیم هکتاری که دور مدرسه خان تخریب شد دو بنای تاریخی ثبت ملی نگه داشته شد ولی این بناها در میان پاساژهایی که در کنارشان سربرآورده‌اند گم شده‌اند و به مرور هم در اثر عدم رسیدگی صحیح از بین خواهند رفت.

وضعیت پاساژها و مال‌هایی که در اطراف بافت تاریخی شیراز ساخته شده چگونه است؟

بدون تعارف باید بگوییم که این پاساژها خالی و متروکه هستند چون مردم به آنها حس خوبی ندارند.  «ماده 8شهرداری» یا همان «قانون تملک اراضی» برای پروژه‌های عمرانی، به مردم می‌گوید اگرخانه شما در مسیر بناهای عمرانی قرار بگیرد مالکین باید آن را به نرخی که توسط کانون وکلای دادگستری ارزشگذاری می‌شود به دولت واگذار کنند. اگر هم این کار نکنند وجه به حساب دادگاه واریز می‌شود و ملک تصاحب عدوانی می‌شود. 

از طرف دیگر ارزشگذاری ملک هم با یک پنجم یا یک دهم قیمت صورت می‌گیرد. مثلا اطراف مدرسه خان با متری 700هزار تومان تملک شد، اما سه سال پیش پاساژهای آنجا متری 70میلیون فروخته می‌شد.

آیا مشابه این تخریب‌ها به نیت توسعه و مدرن‌سازی در شهرهای تاریخی دیگر کشور هم اتفاق افتاده است؟

بله. مثلا میدان عتیق اصفهان به شکل بدی توسط شهرداری این شهر تصاحب شد. حتی آیت‌الله مظاهری نماز عید فطر را در این میدان نخواندند و گفتند نامه‌های زیادی از مردم به من رسیده است که نشان می‌دهد این مکان غصبی است و نماز ندارد.

سال 1386 رهبر انقلاب سفری به مشهد داشتند. در آن سفر در دیدارها به ایشان می‌گویند که مردم نسبت به نحوه تملک‌ها برای توسعه حرم معترض هستند. رهبر انقلاب یک دستور 8 ماده‌ای صادر می‌کنند که برخی مواد آن به عنوان مثال می‌گوید: تملک‌ها صرفا برای شریان‌های اصلی باشد نه تجاری‌سازی و هتل سازی، با مردم در قیمت‌گذاری املاکشان به انصاف برخورد بشود، بناهای مذهبی و تاریخی تخریب نشوند.

 این دستور به استاندار ابلاغ می‌شود و استاندار هم به شهرداری نامه می‌زند اما این نامه هشت سال بایکوت می‌شود. یعنی تا 1394 نه تنها این دستورات اعمال نمی‌شود بلکه اگر تا سال 1386، 60هکتار از شهر مشهد درگیر این موضوع بود تا سال 1394 به 360هکتار رسید. در سال 1394 هم نزدیک 400نفر از علما مجددا نامه‌ای برای رهبری نوشتند و گفتند که دستورات شما اعمال نشده است. در همین 8 سال برجهایی در اطراف حرم امام رضا(ع) ساخته شد که دیگر بلندتر از گنبد و گلدسته‌ها بود.

در همین مشهد به اسم توسعه حرم 70مسجد و 90 حسینیه تخریب شد. به هرکس بگویید برای توسعه حرم 160بنای تاریخی مذهبی تخریب شده است، هیچکس باور نمی‌کند. تا چندین سال پیش  گنبد حرم امام رضا(ع) از ترمینال هم دیده می شد اما در حال حاضر به خاطر شدت ساخت‌وسازهای اطراف حرم اصلا دید به گنبد و گلدسته‌ها این گونه نیست. یعنی کسانی که  به این توسعه ها دست می زنند، به حرف رهبری هم دقت و توجه نمی کنند.

چقدر از این توسعه‌هایی که در طرحهای مختلف برای حرم شاهچراغ در نظر گرفته می‌شود لازم و یا طبق چشم‌انداز آینده ضروری است؟

حرم شاهچراغ از نظر وسعت هم‌اکنون سومین حرم بعد از حرم امام رضا(ع) و حضرت معصومه(س) است. همین وسعت سوم در پیک جمعیتی سال مثل نوروز و ایام مذهبی، تکمیل نمی‌شود. یعنی همین وسعت جوابگوی زائرین حرم شاهچراغ هست و من نمی‌دانم 57هکتار دیگر برای چه لازم است؟

ازطرف دیگر می‌گویند که ما دیگر تجاری‌سازی نخواهیم کرد و قصدمان توسعه حرم است. اما من به شما می‌گویم که همین توسعه حرم و صحن‌سازی هم با نیت کسب سود مالی انجام می‌شود.

 این(عکس) عکسی است که در سال 1393توسط رسانه‌ها و با عنوان «قبرهای میلیاردی در حرم شاهچراغ» منتشر شد. صحن اصلی شاهچراغ ثبت ملی است، جزء عرصه بنای تاریخی محسوب می‌شود و حق هیچ دخل و تصرفی در آن نیست، اما می‌بینیم حیاط صحن کاملا کنده شده و قبرهای 3طبقه ساخته شده است. این قبرها با بلوک سیمانی ساخته می‌شود که هزینه بسیار کمی دارد اما با قیمت‌های بسیار بالایی فروخته می‌شود.متری 8 میلیون تملک می کنند و متری سه میلیارد می فروشند. حتی در مواردی که رهبری اظهار نظر کردند و گفتند با مردم با انصاف برخورد کنید، بنای مذهبی و تاریخی تخریب نکنید به این موارد هم گوش نمی دهند.

تحلیل شما از این حجم تخریب بافت تاریخی به اسم توسعه، چیست؟ چرا علی‌رغم مخالفت‌های علمی و عقلی و حتی دینی باز هم این تخریب‌ها متوقف نمی‌شود؟

من اینجا می‌خواهم برای اولین بار از یک سند در جواب این سوال شما صحبت کنم. سندی وجود دارد مربوط به یک جلسه بهائیان در تاریخ 18 اردیبهشت سال 1350. این برگ، برگی محرمانه از اسناد ساواک است. این جلسه با شرکت 9 نفر از بهائیان ناحیه 15 شیراز در منزل آقای فرهنگ آزادگان و زیر نظر آقای لقمانی تشکیل گردید.

در بخشی از این سند آمده است: « بعد از قرائت نامه آقای ولی الله لقمانی در مورد ادیان جهان و آمار آنها و شهدای بهائیت صحبت کرد. وی اضافه کرد آقایان بهائیت بهتر است بیشتر مطالعه نمایند و از روی حقیقت قضاوت کنند تا بفهمند معنی بهائیت که امروز آزادی بیشتری دارند یعنی چه. دز زمان قدیم احبا نمی توانستند بگویند ما بهائی هستیم و نمی توانستد این موضوع را تبلیغ کنند و اگر چیزی می گفتند فورا آنها را می کشتند. لیکن اکنون آن تعصب ها کنار گذاشته شده است.  اکنون از آمریکا و لندن صریحا دستور داریم در این مملکت مد لباس و یا ساختمان‌ها و بی حجابی را رونق دهیم که مسلمانان نقاب از صورت خود بردارند به طوری که مطالبی در منزل آقای معتمد قرائت کردم و تمام دختران و پسران بهائی خوشحال شدند. در ایران و کشورهای مسلمان دیگر هرچه بتوانید با پیروی از مد و لباس و تبلیغات ملت اسلام را رنج دهید تا آنها نگویند امام حسین(ع) فاتح دنیا بود و علی(ع) غالب دنیا. البته بهائیان هم تسویق دارند اما نه برای قرن اتمی که بدست بهائیان درک می شود و اسلحه و مهمات به دست نوجوانان ما در اسرائیل ساخته می شود و این مسلمانان آخر به دست بهائیان از بین می‌روند و دنیای حضرت بهاالله رونق می گیرد.»

می‌بینیم در سال 1350 بهائیان دستور دارند معماری را تغییر دهند بافت‌های تاریخی بزرگترین نماد و نمود معماری اسلامی ایرانی است. ما هر زمان بخواهیم معماری ایرانی و اسلامی را ببینیم باید به بافت های تاریخی برویم. سبک زندگی ایرانی اسلامی که رهبر انقلاب هم بسیار به آن تاکید دارند در همین بافت ها جریان داشته و دارد. در بافت های مدرن که پر از آپارتمان است و معماری غربی دارد یا مثلا معماری بدون محرمیتی که از روی پشت‌بام همه خانه ها و حیاط ها پیداست، سبک زندگی ایرانی اسلامی ندارند. این نوع سبک زندگی در بناهای سنتی است و محرمیت‌ها حفظ شده است. هشتی درب‌ها وقتی باز می شوند، حیاط روبه‌رو نیست و یک دالان با چرخش پیش روی در است که اگر درب خانه باز شد حیاط پیدا نباشد. حتی حلقه و کوبه روی درب که زنانه و مردانه بود.

معماری ما سراسر از آموزه های اسلامی است و تولید فرهنگ اسلامی در ایران بوده است. وقتی ما اینها را پاک کنیم و معماری را به سمت آپارتمان‌سازی ببریم یعنی داریم نشانه ها را از بین می‌بریم. در این سند بهائیت به درستی به آن اشاره شده است. وقتی این اسناد وجود دارد نشان می دهد که طرح مشهد تعمدا پیش رفته تا از روی حسینیه و مساجد رد شود.

وقتی فردی به اسم مذهب مکانی را تخریب می کند و مردم ناراضی هستند و حتی با مذهب عناد پیدا می کنند. مردمی که مجاور حرم ائمه بودند نمازها را در حرم می خواندند، اکنون مردم را به زور از اطراف حرم اخراج کردند و مردم مجبور هستند به حاشیه شهر بروند و با پولی که در ازای خرید خانه ها گرفتند در اطراف شهر خانه های کوچک بخرند.

به عنوان مثال زمانی که این خط پیشنهادی پژوهشگاه برای بافت تاریخی شیراز مطرح شد تملک های اجباری هم شروع شد. این نوع تملک یک متنی دارد که حائز اهمیت است. در نامه تملک گفته می‌شود: »بدین وسیله به اطلاع کلیه مالکین اراضی، ابیانه و صاحبین اعیانات اعم از محل سکونت با دارندگان سایر حقوق متصوره واقع در محدوده تملک طرح کنار گذر غربی حرم مطهر حضرت شاهچراغ به  شرح پیوست می رساند.» یعنی حتی حق صاحب ملکی را برای فرد «متصوره» می‌دانند!

زمانی که این املاک قیمت گذاری می شود دیگر کسی خریدار زمین نیست و وقتی پلاکی در طرح قرار می گیرد هیچکس جز نهاد دولتی خریدار آن نیست چون می داند تخریب می شود. این کار نوعی تملک اجباری است و ما با این تملک اجباری می خواهیم برای اهل بیت حرم بسازیم!