دكتر نيما ولي زاده هیات علمی رشته معماری دانشگاه آزاد اسلامی تبریز در گفتگویی اختصاصی به سوالات تخصصی تحریریه رسانه "اخبار معماری" پاسخ داد.
به گزارش رسانه " اخـبــار معـمـاری "، هیات علمی رشته معماری دانشگاه آزاد اسلامی تبریز در ابتدای گفتگوی اختصاصی خود با رسانه تخصصي اخبار معماري بيان كرد:در ایران، نظام مهندسی یکی از ارکان کلیدی در تعیین کیفیت معماری و ساختوساز محسوب میشود. این سازمان نهتنها مسئول نظارت بر فرآیندهای فنی و اجرایی پروژههاست، بلکه در هماهنگی با سایر ارگانهای مرتبط مانند شهرداری و میراث فرهنگی، نقش بسزایی در شکلگیری سیمای شهری ایفا میکند.
-نظام مهندسی در ایران چه نقشی در بهبود کیفیت معماری و ساختوساز ایفا میکند؟
یکی از چالشهای اساسی این است که این هماهنگی گاه با تداخل وظایف و ناهماهنگی میان نهادها مواجه میشود. در حال حاضر، نظام مهندسی بیشتر بهعنوان یک سازمان خدماترسان عمل کرده و کمتر در جایگاه تصمیمگیرنده یا سیاستگذار قرار گرفته است. در حالی که این سازمان میتواند با ارائه پروژههای پیشرو و سیاستگذاریهای مناسب، تأثیر عمیقتری بر معماری و شهرسازی بگذارد.
- از نظر شما، اصلیترین چالشهای مهندسان معماری در مواجهه با مسائل شهری چیست؟
مهمترین چالشی که مهندسان معماری با آن مواجه هستند، بروکراسی پیچیده و زمانبر در سیستمهای اداری است. مهندسان جوان بهویژه در ابتدای مسیر حرفهای خود، با کمبود تجربه و حمایت مواجهاند و برای اثبات تواناییهایشان باید چرخهای طولانی از کسب صلاحیتها و مجوزها را طی کنند. این فرآیند نهتنها خلاقیت آنها را محدود میکند، بلکه مانع از ورود ایدههای نو به حوزه معماری و شهرسازی میشود. از سوی دیگر، عدم بها دادن به استعدادهای جوان و خلاقیت آنها، تأثیر منفی بر آینده شهرها خواهد گذاشت. باید تلاش کنیم فضایی فراهم شود که مهندسان جوان بتوانند از همان ابتدا با پروژههای عملی و حمایتهای لازم وارد عرصه حرفهای شوند و تجربههای ارزشمندی کسب کنند.
- سیمای شهرهای معاصر ایران تا چه حد با اصول معماری بومی و هویت فرهنگی هماهنگ است؟ چگونه میتوان این هماهنگی را تقویت کرد؟
سیمای شهرهای ما تا حدی منعکسکننده فرهنگ معاصر است، اما از استانداردهای زیباییشناختی و اصول معماری بومی فاصله دارد. معماری، آینهای از فرهنگ مادی یک جامعه است و نشان میدهد که چگونه باورها و ارزشهای فرهنگی در محیط شهری منعکس میشوند. برای نزدیکتر شدن به معماری بومی و تقویت هویت فرهنگی، باید رویکردهای نوآورانهای اتخاذ کنیم. برگزاری مسابقات معماری، دعوت از معماران پیشکسوت برای بهکارگیری تجربههای آنها، و ایجاد فرصت برای ارائه ایدههای خلاقانه، میتواند به بهبود سیمای شهری کمک کند. همچنین، نیاز است که سیاستگذاریهای کلان با محوریت هویت معماری ایرانی تدوین شود و از طریق آموزش و آگاهیبخشی، جامعه به اهمیت حفظ این هویت پی ببرد.
- انتخاب شما بهعنوان نماینده گروه معماری در هیئت مدیره نظام مهندسی چه تأثیری میتواند بر کیفیت معماری و آینده سیمای شهری بگذارد؟
با توجه به مسیر حرفهای که از دوران تحصیل تا امروز طی کردهام و تجربیات متنوعی که در حوزههای آکادمیک و عملی به دست آوردهام، معتقدم میتوانم نقش پل ارتباطی مؤثری میان دانشجویان، حرفهمندان و سیاستگذاران ایفا کنم. از یک سو، شناخت عمیقی از نیازهای دانشجویان و دغدغههای جوانان دارم و از سوی دیگر، با چالشهای حرفهای در میدان عمل آشنا هستم. با ورود به هیئت مدیره نظام مهندسی، هدفم ایجاد تغییراتی بنیادین در فرآیندهای تصمیمگیری و سیاستگذاری است که منجر به تقویت امید و انگیزه در میان مهندسان جوان و ارتقای کیفیت پروژههای شهری شود. شهر تبریز با تاریخ و هویت غنی خود شایسته سیمایی است که امید و زیبایی را به شهروندان بازگرداند.
-چه توصیهای برای مهندسان و شهروندان در آستانه انتخابات نظام مهندسی دارید؟
از مهندسان و پیشکسوتانی که در این سالها به دلیل ناامیدی از شرایط، از فعالیت در نظام مهندسی کنارهگیری کردهاند، تقاضا دارم که بار دیگر به عرصه بازگردند و با انتخاب افراد شایسته، تأثیری مثبت بر آینده شهرمان بگذارند. شهر تبریز به مشارکت همگان نیاز دارد و هر رأی میتواند گامی در جهت بهبود شرایط باشد.
سخن پایانی
معماری نهتنها مسئول خلق فضای زیست انسانها، بلکه حافظ هویت و اصالت شهرهاست. نظام مهندسی، با رهبری افرادی شایسته و آگاه، میتواند به ابزاری مؤثر برای حفظ تعادل میان خلاقیت هنری و استانداردهای فنی تبدیل شود. دکتر نیما ولیزاده، با تخصص و نگاه دقیق به نیازهای معماری و شهرسازی، میتواند نقش مهمی در ارتقای کیفیت زندگی شهری و تقویت ارتباط میان معماری و جامعه ایفا کند. آینده سیمای شهرها، در گرو تصمیمگیریهای خردمندانهای است که معماران و سیاستگذاران با همکاری یکدیگر اتخاذ خواهند کرد.
تهیه و تنظیم:تحریریه رسانه تخصصی اخبار معماری