اوایل دهه ۷۰ طرح ساخت فرهنگسرا در حریم برج طغرل با ضوابط میراث فرهنگی تهیه شد، بعدها آن طرح تغییر کرد و حتی شکل هماهنگ شدهاش از نظر نما و سایر مسایل ضابطهای خارج شد. حالا علاوه بر بحث کج بودن یا نبودن برج، نصب پست گاز و تاسیسات چسبیده به دیوار عرصه برج و در چند قدمی خود اثر از نظر امنیتی وضعیت برج را میتواند در حالت هشدار قرار دهد.
به گزارش پایگاه " اخبار معماری " به نقل از ایسنا با وجود قول و قرارهایی که میراث فرهنگی برای بررسی، پایش و نحوه حفاظت از برج طغرل تا زمان رسیدن به پاسخی درست برای انحراف از محور این اثر تاریخی در طول یک ماه گذشته تا امروز مطرح کرده، اما هنوز هیچ اعلام دیگری از سوی این نهاد مسوول درباره آخرین اقدامات برای برج طغرل مطرح نشده است.
هر چند سید احمد محیط طباطبایی رییس ایکوم ایران در طول یک سال گذشته چندین بار نسبت به نصب پست گاز در عرصه برج طغرل هشدار داده است، اما این بار او علاوه بر تکرار هشدارش از وضعیت فرهنگسرای در حال ساخت در حریم این اثر تاریخی نیز معترض است.
وی در گفتوگو با ایسنا با بیان اینکه در اوایل دهه ۷۰ طرحی به عنوان ساخت یک فرهنگسرا با ضوابط میراث فرهنگی تهیه شد تا با فاصله مشخص شده از برج طغرل اجرایی شود، گفت: بعدها آن طرح کنار گذاشته شد و طرح تغییر کرد. آن حتی از شکل هماهنگ شدهاش از نظر نما و سایر مسایل ضابطهای خارج شد. از سوی دیگر در دورهای در این محوطه آثار تاریخی به دست آمد و قرار شد محوطه با آن آثار به صورت سایت موزه باقی بماند.
او تاکید کرد: به واسطه رخ دادن این شرایط در یک دوره به مدیریت وقت میراث فرهنگی تهران تذکر دادیم که فاصله طرح در حال اجرا باید ۴۰ متر از لبه دیوار فاصله داشته باشد که تذکر نیز رعایت نشد. متأسفانه چیزی که اکنون وجود دارد، خارج از بحث کج بودن یا نبودن برج، نصب پست گاز و تاسیسات چسبیده به دیوار عرصه برج و در چند قدمی خود اثر است که از نظر امنیتی وضعیت برج را میتواند در حالت هشدار قرار دهد.
رییس ایکوم ایران افزود: هر چند خوشبختانه هنوز هیچ اتفاقی رخ نداده است، اما اگر یک بار برای این پست گاز اتفاقی رخ دهد، همه دنبال چرایی آن میگردند.
وی با اشاره به مورد بحث بودن وضعیت سازه برج طغرل و قولهایی که میراث فرهنگی برای بررسی این اثر تاریخی انجام داده است، گفت: در این شرایط بهتر است که به آن بحث نیز توجه شود. برج طغرل در گذشته درگیر مترو بود که خوشبختانه به حق و به موقع مسیر تغییر کرد. هر چند خطر در آن زمان از برج طغرل و ابن بابویه دور شد، اما متاسفانه هشدارها را به سمت چشمه علی برد که از آن زمان به صورت یک بحران در آمده و هنوز هم ادامه دارد.
این پژوهشگر تهران قدیم با تاکید بر اینکه میراث فرهنگی باید به مرمت بخشهای پایینی برج طغرل نیز اهمیت دهد، توضیح داد: چند سال است که این درخواست مطرح میشود، اما هنوز کاری انجام نشده، در حالیکه با توجه به وضعیت کنونی آن، به نظر میرسد این اقدام نیز باید در اولویت کارها قرار بگیرد.
رییس ایکوم ایران، همچنین نسبت به لزوم رعایت حریم برج طغرل و برچیده شدن تاسیسات گاز در عرصه این اثر نفیس تاکید کرد: احتمالا در زمان خاکبرداری برای ساخت مجتمع در حال ساخت، از لودرهای میکانیکی استفاده کردهاند که این اتفاق خود نیز به مرور میتواند به این اثر تاریخی آسیب وارد کند.
او با تاکید بر اینکه انجام هر نوع عملیات عمرانی در کنار برج سلجوقی طغرل باید با فاصله ۴۰ متری از دیوار برج انجام شود، گفت: در واقع حریم از دیوار باید مدنظر باشد. هر چند از سوی دیگر یک پل هوایی نیز در حریم درجه یک اثر ساخته شده بود که با وجود صحبتهای مطرح شده برای حذف یا کاهش ارتفاع پل، هنوز هیچ کاری برای آن نیز انجام نشده است چون نمای برج را از یک سمت به طور کامل از بین برده بود.
محیط طباطبایی تاکید میکند: در شرایط کنونی بهترین کاری که میتوان برای محوطه اطراف برج طغرل انجام داد، رسیدن به یک ضابطه خاص برای نمای برج، حذف پست گاز از محدوده امروزی آن، حفظ حریم محوطه و ایجاد آن منطقه به عنوان سایت موزه و در نهایت مرمت سریعتر بخش پایینی سازه برج است تا در این شرایط حتی بهتر بتوان وضعیت نشست برج را بررسی کرد.