رئیس اداره میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری ملایر گفت: ارگ باستانی نوشیجان از منحصربه‌فردترین و ارزشمندترین آثار تاریخی ایران و جهان و پیگیری‌های لازم برای ثبت جهانی این اثر در دست اقدام است.
به گزارش پایگاه " اخبار معماری " به نقل از ایرنا، ابراهیم جلیلی اظهار کرد: نوشیجان در حال حاضر در نوبت ثبت جهانی است و در سند راهبردی توسعه این شهرستان بر فراهم شدن زیرساخت‌های جهانی شدن آن تأکید شده است. ارگ باستانی نوشیجان دارای ۱۰ مورد از اولین‌های دنیا و تکنیک‌های بدیع است و به عنوان یکی از اضلاع گردشگری این شهرستان، ثبت جهانی آن در اولویت است. حدود ۳۳ هکتار از اراضی در محدوده این اثر باید واگذار شود تا بتوانیم نوشیجان را احیا و ساماندهی کنیم.
رئیس اداره میراث فرهنگی، صنایع‌دستی و گردشگری ملایر تأکید کرد: حصارکشی ارگ باستانی نوشیجان برای حفظ این اثر تاریخی ضروری است و در این منطقه نمونه گردشگری می‌توانیم فضاهای اقامتی چون اقامتگاه چادری ایجاد و با ثبت جهانی اثر مثلث گردشگری ملایر را در استان همدان تکمیل کنیم. برای ثبت جهانی نوشیجان، ساماندهی و تکمیل زیرساخت‌های این اثر مهم تاریخی باید بتوانیم با همان جدیتی که در ثبت جهانی مبلمان منبت ملایر وجود داشت، نظر مسئولان را در این زمینه جلب کنیم.
جلیلی گفت: افتتاح مرحله نخست گردشگری شهر زیرزمینی سامن را از دیگر اولویت‌ها است و تکمیل این مرحله بین ۶۰۰ تا ۷۰۰ میلیون تومان اعتبار نیاز دارد. استحکام‌بخشی، نورپردازی و خروجی این مجموعه باید اجرا شود که به‌تازگی ۵۰۰ میلیون تومان برای تکمیل مرحله نخست دستکند سامن مصوب شده و امیدواریم زودتر اختصاص یابد. در حال حاضر ساختمان پایگاه دستکند سامن و ورودی آن آماده است و بدون شک یکی از گوشه‌های مثلث گردشگری ملایر به شمار می‌رود.
تپه نوشیجان از بزرگ‌ترین آثار تاریخی ملایر است که در ۱۵ کیلومتری شمال غرب ملایر روبروی روستای شوشاب قرار دارد و سوم اسفند ۱۳۴۶ در فهرست آثار ملی به ثبت رسیده است. حفاری علمی این بنای باستانی سال ۱۳۴۱ آغاز و سه طبقه فرهنگی در آن شناخته شد. از این سه طبقه، طبقه‌ای مربوط به استقرار مادها بوده است که نشان می‌دهد آنها از نیمه قرن هشتم تا نیمه قرن ششم قبل از میلاد در این طبقه استقرار داشته‌اند. بقیه آثاری که از طبقه اول تپه نوشیجان به دست آمده شامل ۹ بنای قدیمی که نخستین آتشکده است، تالار ستوندار آپادانا، تالار مرکزی که دومین نیایشگاه است و اتاق‌ها، تونل‌ها و حصار دژ است.
ارگ نوشیجان مهم‌ترین نیایشگاه مادها بوده و عناصر این مجموعه به‌عنوان نخستین الگوهای معماری ایرانی در فلات قاره ایران از منحصربه‌فردترین و ارزشمندترین آثار تاریخی کشور محسوب می‌شود. این بنای عظیم و تاریخی هفت هزار سال قدمت دارد و طبق اسناد موجود در میراث فرهنگی ملایر، روی تپه واقع‌شدن این بنا حاکی از آن است که در حدود چهار هزار سال پیش این منطقه زیرآب قرار داشته و تنها این قلعه از آب بیرون بوده است.
تماشای معماری آلوار آلتو
