تاریخچه سه گنبد

به گزارش رسانه " اخـبــار معـمـاری  " سه گنبد ارومیه مربوط به آرامگاهی است که ساخت آن به ۸۰۰ سال قبل برمی‌گردد و به‌خاطر طراحی جذاب و معماری قدیمی خود توانسته به یکی از آثار ارزشمند تاریخی در این شهر و ایران تبدیل شود. تا همین چند قرن قبل معماری‌های قدیمی زیاد مورد توجه عموم قرار نمی‌گرفتند این بنا هم از توجه‌ها دور بود؛ اما توانست بعد از قرن نوزدهم و همراه با پیشرفت علم و هنر به یکی از جاهای دیدنی ارومیه تبدیل شود.

از نظر طراحی سه گنبد معماری مدور یا دایره شکل دارد که در سال ۵۸۰ هجری قمری به‌وسیله فردی به‌نام «منصور بن موسی» ساخته شده است. نحوه آجرکاری و معماری این ساختمان شباهت زیادی به دوره طغرل دارد. در بیشتر روایت‌ها گفته می‌شود که علاوه‌بر این برج بنای دیگری هم در همین منطقه وجود داشت که هنگام حمله اعراب به ایران از بین رفته‌است.

از نظر طراحی سه گنبد معماری مدور یا دایره شکل دارد که در سال ۵۸۰ هجری قمری به‌وسیله فردی به‌نام «منصور بن موسی» ساخته شده است. نحوه آجرکاری و معماری این ساختمان شباهت زیادی به دوره طغرل دارد. در بیشتر روایت‌ها گفته می‌شود که علاوه‌بر این برج بنای دیگری هم در همین منطقه وجود داشت که هنگام حمله اعراب به ایران از بین رفته‌است.

علت نام‌گذاری سه گنبد

در قسمت بالای اتاق مقبره سه گنبد ارومیه و دخمه تنها دو گنبد از این بنا نمایان است به‌همین دلیل برخی از افراد تصور می‌کنند که بنای دیگری هم کنار این آثار تاریخی وجود داشته که در طول مدت از بین رفته و در حال حاضر فقط ۲ گنبد از آن مشخص است؛ اما در واقعیت سومین گنبد این آثار باستانی طراحی گنبدی شکل ندارد و طراحی سقف آن ساده است.

نگاهی به معماری 

این بنای تاریخی به دستور منصور بن موسی ساخته شده است. اگر از بیرون به این برج نگاه کنید استوانه‌ی دایره شکل را می‌بینید که ارتفاع آن به ۱۳ متر می‌رسد و قطر آن حدود ۵ متر است. برای ساختن این ساختمان از سنگ و آجر استفاده کرده‌اند. قسمت پایین این برج پوشیده از سنگ‌های تراش خورده به رنگ خاکستری است و در ادامه قسمت بیرونی بنای سه گنبد از آجرهای چهارگوش پوشیده شده‌است.

معماری بیرون مقبره سه گنبد در دو بخش جداگانه طراحی شده که شامل شیونگاه و سرداب به‌همراه دو در ورودی مجزا است. ۴ سمت از این برج دو طبقه دارد که عبارت است از:

طبقه اول: این طبقه متعلق به سردابی است که به کمک یک پوشش قوس‌دار از طبقه دوم جدا شده و دارای یک در کوچک با ارتفاع ۱۷۰ سانتی‌متری است.

طبقه دوم: این طبقه در مقایسه با طبقه اول در بزرگ‌تری به ارتفاع ۲۵۰ سانتی‌متر دارد که متعلق به اتاق مقبره است.

اتاق مقبره سه گنبد به‌شکل مربع طراحی شده به‌طوری که می‌تواند با مهارت خاص معماری در داخل یک برج مدور و استوآن‌های شکل جای بگیرد. این طراحی زمانی شگفتی بالای خود را از نظر معماری نشان می‌دهد که به گنبد بالای اتاق مربع شکل توجه کنید چون برای قرار دادن آن به ترفندهای معماری ماهرانه‌ای نیاز است.

تصاویر:محمدرضا آخوندی