ساختمان‌سازی، یکی از توانایی‌های مهم بشر است که می‌تواند ردپای تاریخی توسعه زندگی یکجانشینی و توسعه تاریخی‌فرهنگی نواحی مختلف در دوره‌های مختلف را به‌خوبی نشان دهد.
آشنایی با بعضی از قدیمی‌ترین سازه‌های دست‌ساز انسان کلیدی برای درک بهتر تاریخ گذشتگان ما است.
گوبکلی‌تپه، شانلی‌اورفه، ترکیه│ نیایشگاه گوبکلی‌تپه که به‌عنوان قدیمی‌ترین عبادتگاه و همچنین قدیمی‌ترین میراث معماری تاکنون کشف‌شده شناخته می‌شود، حدود سال ۹هزارو ۶۰ پیش‌ازمیلاد در عصر میان‌سنگی در منطقه جنوب‌شرقی آناتولی ساخته شده است. ارتفاع این تپه باستانی ۱۵ متر و قطر آن حدود ۳۰۰ متر است.
هرم جوزر، ممفیس، مصر│این هرم پلکانی، سازه‌ای باستانی در گورستان سقاره در شمال‌غربی شهر ممفیس است. این هرم سال ۲هزارو۶۲۰ پیش‌ازمیلاد برای خاکسپاری فرعون جوزر ساخته شد
هرم بزرگ جیزه، الجیزه، مصر│ قدیمی‌ترین و بزرگ‌ترین از سه هرم مجموعه اهرام جیزه و قدیمی‌ترین مورد از عجائب هفت‌گانه دنیای باستان است. این معبد که ۲هزارو۵۶۰ پیش‌ازمیلاد ساخته شده است با ارتفاع حدود ۱۴۶ متر به‌مدت ۳هزارو۸۰۰ سال مرتفع‌ترین سازه دست‌ساز بشر شناخته می‌شد.
زیگورات اور، عراق│ این معبد که زیگورات نوسومریان است در شهر اور نزدیک ناصریه عراق امروزی قرار دارد. هرچند این سازه در عصر برنز ابتدایی (قرن ۲۱ پیش‌ازمیلاد) ساخته شده اما در قرن ششم پیش‌ازمیلاد در دوره نوبابلیان مرمت شده است.
آرامگاه کوروش، پاسارگاد، ایران│ این مقبره در یک‌کیلومتری جنوب‌غربی کاخ‌های پاسارگاد قرار دارد و بنابر منابع یونانی، قدمت آن به ۵۵۹ پیش از میلاد باز می‌گردد.
پارتنون، آکروپولیس، یونان│ این معبد باستانی در آکروپولیس یونان قرار دارد که برای عبادت آتنا، الهه خرد، جنگ، صنایع دستی و نگهبان شهر آتن ساخته شده بود. فرآیند ساختن این معبد ۴۴۷ پیش‌ازمیلاد آغاز و در ۴۳۸ پیش‌ازمیلاد به اتمام رسید. هرچند تزیین این ساختمان تا سال ۴۳۲ پیش‌ازمیلاد ادامه یافت.
آرامگاه لشگر سفالین اولین امپراتور کین، شی‌آن، چین│ ساختن این آرامگاه که در حومه شهر شی‌آن در استان شانژی چین قرار دارد بین ۲۴۶ تا ۲۰۸ پیش‌ازمیلاد به‌مدت بیش از ۳۸ سال به‌طول انجامید. این آرامگاه زیر مقبره‌ای ۷۶ متری قرار دارد. این مقبره شامل هزاران مجسمه سفالی است که هیچ‌یک شبیه دیگری نیستند. لشکر سفالین بخشی از شهر زیرزمینی بزرگی است که محیط داخلی آن ۲.۵ کیلومتر و محیط بیرونی آن ۶.۳ کیلومتر است. تالار قبر اصلی، میزبان تابوت و هدایای تدفین است.
معبد استوپا در سانچی، هندوستان│ معبدی هندو است که در روستای کوچک سانچی در منطقه رایسن در ایالت مادیا برادش هندوستان و در ۴۶ کیلومتری شمال شرق بوپال قرار دارد. استوپای بزرگ در سانچی، یکی از قدیمی‌ترین سازه‌های سنگی هند است که به‌دستور امپراتور آشوکا در قرن سوم پیش‌ازمیلاد ساخته شده است.
کولوسئوم، رم، ایتالیا│ آمفی‌تئاتر تخم‌مرغی‌شکل در مرکز شهر رم که به‌عنوان بزرگ‌ترین آمفی‌تئاتری تاکنون ساخته‌شده به‌دست بشر شناخته می‌شود. عملیات ساخت کولوسئوم در دوره امپراتور وسپاسیان در ۷۲ میلادی آغاز شد و سال ۸۰ میلادی در دوره امپراتوری تیتوس تمام شد.
پانتئون، رم، ایتالیا│ یکی از معابد اولیه رمی که به‌دست مارکوس آگریپا در دوره امپراتوری آگوستوس ساختن آن آغاز شد و حدود سال ۱۲۶ میلادی ساختمان آن تکمیل شد. این معبد، امروزه به کلیسا تبدیل شده است.
منبع:چمدان
تماشای معماری آلوار آلتو
