«سه مسجد بریتانیایی» عنوان نمایشگاه موزه ویکتوریا وآلبرت لندن در هفدهمین دوسالانه معماری ونیز است.
پاویون هنرهای کاربردی با عنوان «سه مسجد بریتانیایی» در پاسخ به سوال دوسالانه معماری ونیز «ما چگونه با هم زندگی خواهیم کرد؟» توسط شاهد سلیم، معمار و محقق، با کیوریتوری الا کیلگالون و کریستوفر ترنر به عنوان بخشی از همکاری مداوم بین موزه ویکتوریا و آلبرت و دوسالانه معماری ونیز به نمایش درآمده است. هدف این پاویون به تصویر کشیدن تحول و نحوه سازگاری مساجد و بناهای محلی در لندن است.
شاهد سلیم در مورد این پروژه گفته است: «جماعتهای مذهبی در انگلیس مستقل و خود سازمان یافته هستند و هر کسی میتواند مسجدی را در هر کجا راهاندازی کند. اکثریت آنها موقت هستند و در خانههای دو طبقه، کتابخانههای قدیمی، سینماها و سوپرمارکتهای سابق یافت می شوند، جایی که آنها با محیط و زبان بومی انگلیس سازگار شده و آنها را تغییر دادهاند.»
این نمایشگاه برای نشان دادن تفاوت در سبکهای معماری بخصوص مذهبی، بخشهایی از مسجد Brick Lane، مسجد Old Kent Road و مسجد Harrow Central را در معرض دید مخاطبان قرار داده است.
مسجد Brick Lane
مسجد از بناهای مساجد بنگلادشی اقتباس شده و در گذشته به عنوان مسجد جامع لندن شناخته میشد. مسجد بریکلین با قابهای مرمری و یک ستون بزرگ تزئین شده است. همچنین این مکان در دورهای مختلف عبادتگاه آیینهای مختلف بوده است.
مسجد Old Kent Road
این مکان توسط نیجریهها تغییر کاربری داده و به مسجد تبدیل شده است. علاوه بر تزئینات طلایی و خطاطی قرآنی که دیوارها و پنجرهها را پوشانده، یک فرش آبی با اشکال قوسدار سهتایی در مسجد به چشم میخورد.
در نمازخانه مسجد یک ویدیوی تبلیغاتی طراحی ساختمان جدید را نشان میدهد. همچنین یک بنر که تصاویر گذشته، حال و آینده ساختمان را همراه با نقل قول از حضرت محمد (ص) را به نمایش میگذارد: «هرکس برای خدا مسجدی بسازد، خداوند خانهای مانند آن را در بهشت برای او میسازد». این مسجد بیشتر مرکز تجمع مسلمانان سنی است.
مسجد Harrow Central
مسجد مرکزی هارو در کنار یک مرکز اسلامی که به عنوان موسسه غیرانتفاعی در لندن ثبت شده است. اما در درجه اول مسجدی است مسلمانان در آن عبادت میکنند. این مسجد در سال ۱۹۸۰ تاسیس شد و بعدها گسترش پیدا کرد. مسجد هارو توسط پاکستانیها ساخته شده است.
مصاحبههایی را که با اعضا این مساجد توسط جولی مارش،هنرمند بریتانیایی،انجام شده در کنار نمایشگاه در معرض دید علاقمندان قرار گرفته است. همچنین نمایشگاه ونیز تعدادی از ساختارهای این مساجد را قبل از تغییر کاربری با عکسها و اسکنهای دیجیتالی ثبت و مستند کرده است.
در واقع این مساجد زبان بصری منحصربهفرد اسلام را که در معماری ظهور کرده، به نمایش میگذارند. کیوریتورهای این نمایشگاه معتقدند مطالعه موردی این مساجد، علاوه بر بررسی سیر تحول مساجد انگلیس به مضامین مهاجرت و چند فرهنگی میپردازد.
اسلام هراسی و خشونتهای راست افراطی در انگلیس در حال افزایش است. غرفه ونیز، با دعوت از بازدیدکنندگان برای کشف معماری مساجد و قدردانی از سهم آن در چشمانداز شهری و تاریخ معماری انگلیس، امیدوار است افراد بیشتری را برای عبور از این دوره ترغیب کند.
تقریباً ۱۸۰۰ مسجد در سراسر انگلیس وجود دارد که کمتر از ۲۰ درصد آنها به صورت هدفمند ساخته شدهاند. اولین مسجد بریتانیا در سال ۱۸۸۹ در لیورپول تاسیس شد. کیوریتوهای این نمایشگاه امیدوارند که بعد از این نمایشگاه بریتانیاییهای بیشتر از مساجد دیدن کنند چون نود درصد آنها هرگز از مسجدی بازدید نکردهاند.
هفدهمین دوسالانه معماری ونیز با عنوان «ما چگونه با هم زندگی خواهیم کرد؟» به صورت فیزیکی و آنلاین (biennalepavilions.com) تا ۳۰ آبان (۲۱ نوامبر) میزبان بازدیدکنندگان است.
هنرآنلاین