این روزها فیلم‌های مستند مخاطبان بیشتری نسبت به گذشته‌های نه‌چندان دور پیدا کرده است تا جایی که به صورت منظم در فهرست برترین‌های نتفلیکس و آمازون قرار می‌گیرند. در فهرست ۲۵۰ فیلم برتر IMDb هم تعداد قابل‌توجهی مستند به چشم می‌خورد.

فیلم‌‌های مستند با موضوعات مختلف از جمله طراحی و معماری ساخته می‌شود. در این گزارش مجموعه‌ای از مهم‌ترین مستندهای معماری را که درباره معماران مطرح دنیا یا موضوعاتی که معماران و طراحان با آن روبه‌رو هستند پیشنهاد می‌دهیم.

انتزاعی: هنر طراحی (Abstract: the art of design)

سریال مستند « انتزاعی: هنر طراحی» ساخته نتفلیکس پا به دنیای خلاق‌ترین طراحانِ رشته‌های مختلف در دنیا می‌گذارد و نشان می‌دهد که هر ایده‌ای که آنها خلق می‌کنند، چقدر بر دنیای ما تاثیر دارد. هر قسمت یک طراح مشهور جهان را از یک حوزه متفاوت پوشش می‌دهد. توانایی‌های هنری این افراد در زمینه‌های معماری، عکاسی و چاپ، جنبه‌های مختلف دنیای امروز را تحت تاثیر قرار داده است. در این مجموعه مستند تلویزیونی با پیشینه حرفه‌ای و توانایی‌های الهام‌بخش این هنرمندان آشنا می‌شویم. این مجموعه مستند، آثار معماران بزرگ بجارک اینگلز ، رالف ژیل، ایلزه کرافوردز و ... را بررسی می‌کند. اگرچه ممکن است بینندگان خیلی با هنر طراحی گوزن یا کفش ارتباط برقرار نکنید اما این مستند علاوه بر سرگرم کننده بودن میتواند خلاقیت معماران و طراحان را شکوفا کند.

آلوارو سیزا: تحول واقعیت (ÁLVARO SIZA: TRANSFORMING REALITY)

این فیلم شما را با کارهای خارق‌العاده معمار پرتغالی آلوارو سیزا آشنا می‌کند. مستند «آلوارو سیزا: تحول واقعیت، با کارگردانی مایکل ایستود به معرفی 15 اثر این طراح بزرگ می‌پردازد. حتی اگر با این معمار آشنا نباشید این مستند یک ساعته می‌تواند الهام‌بخش شما برای طراحی خواهد بود.

زمان بیگ (BIG TIME)

مستند «زمان بیگ» مخاطب را با جهان‌بینی و خلاقیت‌های انگلس بیارآشنا می‌کند. انگلس یکی از برجسته‌ترین معماران معاصر و رئیس دفتر گروه معماری بیگ  است که لقب بزرگ‌ترین و تاثیرگذارترین نام را در صنعت خلاقیت به خود اختصاص داده است. این مستند یک فیلم مناسب برای طراحانی است که می‌خواهند با یکی از نام‌های بزرگ در معماری آشنا شوند.

چارلز و ری ایمز: نقاش و معمار(CHARLES & RAY EAMES: THE ARCHITECT AND THE PAINTER)

این مستند درباره چارلز و ری ایمز زوج هنرمند و تاثیر‌گذاری هستند که یکی به فعالیت معماری و دیگری به طراحی صنعتی مشغول بودند. این زوج پیشرو در عرصه طراحی مبلمان بودند که نامشان برای کمتر کسی در این عرصه نا‌آشناست. عصر آن‌ها هم‌زمان با سبک مدرن قرن بیستم بود و این دو هنرمند نیز آثار خود را به همین سبک طراحی‌می‌کردند. این مستند زیبا، با روایت جیمز فرانکو، نگاهی اجمالی به ازدواج چارلز و ری ایمز، ازدواج هنر و صنعت و تاریخچه طراحی این دو هنرمند می‌پردازد.

معمار شهروند؛ ساموئل ماکبی و روح همبستگی در رورال استودیو 

(CITIZEN ARCHITECT: SAMUEL MOCKBEE AND THE SPIRIT OF THE RURAL STUDIO)

مستند «معمارشهروند» در مصاحبه با معمارانی از جمله کامرون سینکلر، پیتر آیزنمن و مایکل روتوندی، به بررسی زندگی و میراث ساموئل موکبی، معمار و پیشگام در زمینه طراحی عمومی می‌پردازد. این طراح به ایجاد مسکن برای جامعه روستایی محروم در آلاباما و آموزش جوانان پرداخت. سام وین رایت داگلاس کارگردانی این مستند را بر عهده داشته است.

همشهری جین: نبرد برای شهر (CITIZEN JANE: BATTLE FOR THE CITY)

سوژه اصلی فیلم مت تایرناور در مورد منتقد معماری و روزنامه‌نگار امریکایی جین جیکوبز است. آثار او تاثیر زیادی در مطالعات و سیاست‌های شهری داشته است. 

رویاپردازان شهر (CITY DREAMERS) 

زنان در معماری معمولاً کمتر مورد توجه قرار می‌گیرند و تأثیر آن‌ها گاهی فراموش یا پاک می‌شود. این فیلم اثر جوزف هیلل، مسیر کاری چهار زن را که موج جدیدی در زمینه طراحی و معماری ایجاد کردند، را دنبال می‌کند. این مستند تجربیات معماران زن را در حوزه‌ای کاملا مردانه به تصویر می‌کشد.

ارو سارینن: معماری که آینده را دید (EERO SAARINEN: THE ARCHITECT WHO SAW THE FUTURE)

معمار فنلاندی- امریکایی ارو ساریین مسئول بسیاری از پروژه‌های است که در زمینه طراحی تأثیرگذار بوده‌اند. در فیلم پیتر روزن با سبک طراحی آینده‌نگرانه این هنرمند آشنا می‌شویم. این هنرمند فعالیت‌های بسیاری در زمینه معماری، مجسمه‌سازی و طراحی مبلمان انجام داده است.

اولین زمین: معماری اکولوژیکی سازش‌ناپذیر(FIRST EARTH: UNCOMPROMISING ECOLOGICAL ARCHITECTURE)

این مستند روی طراحی فرد خاصی متمرکز نیست، بلکه «طراحی اکولوژیکی» را روایت می‌کند. این فیلم به ببینده کمک می‌کند تا معنای معماری سبز و اهمیت آن در جهان امروز را درک کند. اگر یک طراح مسئولیت‌پذیرتر و دقیق هستید یا اگر می‌خواهید به راحتی در مورد طراحی زیست محیطی  اطلاعاتی کسب کنید، این مستند را باید ببیند.

اول شخص مفرد: آی‌ام‌پی (FIRST PERSON SINGULAR: I.M. PEI)

معمار آمریکایی-چینی یومینگ پی معروف به آی‌ام‌پی، یکی از تأثیرگذارترین معماران قرن 20 و 21 است. او پروژه های شاخصی مانند کتابخانه و موزه جان‌اف‌کندی، هرم شیشه‌ای لوور و... را اجرا کرده است. سبک معماری یومینگ‌پی بر پایه هندسه دقیق، سطوح صاف و نور طبیعی است. پیتر روسن کارگردان این مستند سبک طراحی و پروژه‌های تاثیرگذار معماری این هنرمند را به تصویر کشیده است.

فرانک لوید رایت (FRANK LLOYD WRIGHT)

این مستند یک مجموعه دو قسمتی است که بینندگان را با یکی از معروف‌ترین معماران آمریکایی فرانک لوید رایت آشنا می‌کند. او همواره سعی داشت توازن و تعادل بین عادات بشر و طبیعت ایجاد کند و این حقیقت ویژگی بارز کارهای او بود. موزه گوگنهایم نیویورک آخرین اثر فرانک لوید رایت است.

 ساختمان شما چقدر وزن دارد،آقای فاستر؟ (HOW MUCH DOES YOUR BUILDING WEIGHT, MR. FOSTER)

معمار انگلیسی نورمن فاستر یکی از برترین معماران معاصر است که در بزرگ‌ترین پروژه‌های جهانی کار می‌کند. این فیلم به تشریح سیر ترقی نورمن فاستر و تلاش بی‌پایانش در بهبود کیفیت زندگی از طریق طراحی است. بینندگان با دیدن مستند «ساختمان شما چقدر وزن دارد،آقای فاستر؟» به کارگردانی کارلوس و نوربرتو لوپز به طراحی‎های او علاقمند خواهند شد.

لویس سالیوان:مبارزه برای معماری آمریکایی (LOUIS SULLIVAN: THE STRUGGLE FOR AMERICAN ARCHITECTURE)

بیشتر طراحی‌های معاصر که ما عاشق آن هستیم تحت تأثیر آثار و عقاید معمار مشهور لوئیس سالیوان شکل گرفته است. از او به‌عنوان پدر مدرنیسم و آسمان‌خراش‌ها یاد می‌شود. این مستند  با کارگردانی مارک‌ریچارد اسمیت برای علاقمندان تاریخ معماری و کسانی که در مورد زیباشناسی معماری در امریکا کنجکاو هستند، بسیار مناسب و تاثیرگذار است. همچنین مخاطبان اطلاعات زیادی در مورد فرانک لوید رایت در این فیلم خواهند آموخت. 

میکروتوپیا (MICROTOPIA)

چندین معمار، سازنده و هنرمند موفق از مناطق مختلف جهان راه‌حل‌هایی اساسی برای فضای زندگی را پیشنهاد می‌دهند که در آن همه چیزهای غیر ضروری حذف می‌شود، و از وسایل به ظاهر قدیمی و فرسوده استفاده می‌شود. واقعاً چقدر به فضا، وسایل و راحتی نیاز داریم؟ چه حسی در مورد حمل خانه در جیب خود و یا داشتن لباس برای زندگی دارید؟ اگر به جنبش خانه کوچک، مینیمالیسم یا سایر اشکال جایگزین مسکن علاقه دارید، مستند میکروتوپیا را ببینید. این فیلم درک شما از زندگی کوچک را با پروژه‌های منحصربه‌فرد و روایت‌های عالی از افرادی که معنی خانه پیدا کردن را زیر سوال می‌برند، تغییر می‌دهد.

معمار من: سفر پسرانه (MY ARCHITECT: A SON'S JOURNEY)

آیا تا به حال به این فکر کرده‌اید که زندگی در سایه پدر یا مادر مشهور چگونه است؟ کارگردان این فیلم ناتانیل‌کان با توجه به این‌که پدرش لوئیس کان یک معمار مشهور در جهان است  در فیلم «معمار من: سفر یک پسر» تلاش می‌کند زندگی و میراث پدرش را درک کند. در این مستند ما اطلاعات زیادی درباره لوئی‌کان و طراحی او می‌آموزیم. فیلم بیشتر بر زندگی خصوصی معمار متمرکز است. همچنین مصاحبه‌هایی با فرانک گری، آی‌ام‌پی، فیلیپ جانسون در این مستند دیده می‌شود. این فیلم نامزد دریافت جایزه اسکار نیز شده است.

افسانه پرویت ایگو(THE PRUITT-IGOE MYTH)

«پرویت ‌آیگو» نام مجتمع مسکونی‌ای است که در سال‌های پس از جنگ، برای اسکان طبقات پایین اجتماعی در سن‌لوئیس ساخت شد، اما 20 سال پس از ساختش به کلی تخریب شد. منتقدان معماری، از تخریب این بنا برای حمله به معماری مدرن استفاده کردند. چارلز جنکس، نظریه‌پرداز مشهور معماری، لحظه انفجار این ساختمان‌ها را لحظه «مرگ معماری مدرن» نامیده‌است. چاد فریدری کارگردان این فیلم، روایت پیچیده‌ای از این مجتمع‌ مسکونی (از زبان ساکنانش) ارائه می‌دهد.

هنرآنلاین