به گزارش پایـگاه " اخـبــار معـمـاری  " به نقل از مهر، سیف الله فرزانه در گفتگو با خبرنگاران با بیان اینکه فصل اول کاوش تپه‌کلای روستای ارفع ده سوادکوه با کشف نخستین آتشکده ساسانی و پسا ساسانی به اتمام رسید، افزود: این کاوش با مجوز پژوهشکده باستان‌شناسی کشور و تأمین اعتبار از سوی اداره کل پایگاه‌های میراث‌فرهنگی کشور توسط کارشناسان پایگاه غار تاریخی اسپهبد خورشید به سرپرستی مهدی عابدینی عراقی در مدت دو ماه به انجام رسید.

وی با اشاره به کشف بقایای یک آتشکده دوره ساسانی و پسا ساسانی در این کاوش افزود: در اولین فصل کاوش که به مساحت ۱۰۰ مترمربع تخمین زده می‌شود، بخشی از فضای اصلی و آتشدان آتشکده، راه‌پله‌ها و ورودی‌های داخلی و خارجی، اتاق‌های جانبی، راهروی دور بنا و دیگر قسمت‌های آن کاوش شد.

فرزانه تصریح کرد: طبق شواهد و آثار به‌دست‌آمده، این بنا بارها مورد مرمت و تعمیر قرار گرفته و تا قرن چهارم هجری مورداستفاده بوده و پس از آن متروک و به‌مرور تخریب شده است.

وی با بیان این مطلب که به‌زودی با تهیه طرح مرمت اقدامات مرمتی جهت استحکام‌بخشی بقایای معماری این فصل کاوش آغاز می‌شود یادآور شد: به‌منظور حفاظت فیزیکی نیز نقاط کاوش شده مسقف خواهد شد و اثر جهت بازدید گردشگران در اختیار شورای روستای ارفه‌ده قرار خواهد گرفت.

فرزانه در ادامه گفت: کاوش کامل این اثر منحصربه‌فرد سه فصل کاری دیگر طول خواهد کشید که در صورت تأمین اعتبار به انجام خواهد رسید.

مدیرکل میراث‌فرهنگی، گردشگری و صنایع‌دستی مازندران اظهار داشت: نتایج این فصل از کاوش در آتشکده روستای ارفه‌ده رضایت‌بخش بوده و به همین دلیل و پس از بازدید رئیس پژوهشگاه میراث‌فرهنگی از اثر، بخشی از اعتبار کاوش را پژوهشکده باستان‌شناسی از اعتبارات ملی بر عهده گرفته است.

وی به اهمیت این اثر اشاره کرد و افزود: در متون تاریخی به چندین آتشکده در مازندران مانند آتشکده کوسان در بهشهر و یا مکان فعلی مسجد جامع ساری و آتشکده آمل اشاره شده است ولی از این آثار مدرک و دلیلی دال بر کاربری آتشکده به دست نیامده است و یا اساساً چنین کاربری نداشته‌اند و فقط به این نام معروف بوده‌اند و در حقیقت آتشکده تپه کلای ارفه‌ده اولین آتشکده دوران ساسانی و پسا ساسانی است که در مازندران کشف شده و در فهرست بناهای مذهبی پیش از اسلام ایران ثبت شد.