مبلمان شهری وسایل و ابزاری هستند که زندگی شهری شهروندان را زیباتر میکنند. این مبلمان در جای جای شهر و در دید عموم مردم قرار دارد و تقریبا اکثر جامعه روزانه با آن سروکار دارند. به تبع این ویژگی باعث میشود مبلمان شهری تاثیرگذاری بالایی در حیات شهری جامعه داشته باشد، اما این اثر در نقاط مختلف جهان با یکدیگر برابر نیست. هر شهر و هر کشوری به تناسب یکسری معیارها، از مبلمان شهری استفاده های مختلفی میکند که میتواند چهره متفاوتی را برای شهر رقم بزند.
به طور کلی به تمام اثاثیه و تجهیزاتی که در سطح شهر با وظایف از پیش تعیین شده ای قرار میگیرند، مبلمان شهری گفته میشود. این وظایف ممکن است خدماتی باشد که به شهروندان ارائه میشود، مانند سطل های زباله، نشیمن ها، چراغ هایی که برای روشن کردن معابر در سطح شهر قرار میگیرند و... یا در رابطه با حمل ونقل یا ترافیک باشند، مثل ایستگاه های مترو و اتوبوس یا وسایلی که در راستای تبلیغات در شهر جایگذاری شده اند، حتی آن تنهای مخابراتی و هر چیزی که در ساخت چهره شهر تاثیرگذار باشد، در ذیل مبلمان شهری قرار دارند.
یک کلانشهر بخش های مختلفی اعم از فرهنگی، تفریحی، مدرن، سنتی، اداری و... دارد که مبلمان شهری باید از عناصر مایکرو که بخش هویتی شهر هستند، بهره جویند که به تناسب آن باید از یکسری اصول خاص پیروی کنند. این بخش هویتی طراحی مبلمان فضای شهری است. بخش دیگری از طراحی این نوع مبلمان به چهره انسانی که به شهر میدهد، بازمیگردد. مبلمان شهری سعی در انسانی کردن فضاهای شهری دارد. به عنوان مثال تجهیزاتی مثل نشیمن های شهری یا سطل های زباله باعث میشود رفاه شهروندان در سطح شهر افزایش یابد. مبلمان شهری نشان دهنده اهمیت مدیران شهری به زندگی شهری شهروندان است. هرچقدر این زمینه گسترده تر باشد، نشان از اهمیت مدیران شهری به این مسئله دارد.
زمینه استفاده از مبلمان شهری در همه جای جهان یکسان است. نشیمن در همه جای جهان یک کاربرد یکسان دارد، اما بخش هویتی آنها میتواند در نقاط مختلف جهان متفاوت باشد. مسئلهای که در خارج از کشور به آن توجه میشود، به کارگیری فناوری های جدید در مبلمان شهری است. مانند تجهیزات استفاده از اینترنت رایگان یا شارژ کردن گوشی موبایل از سری امکانات جدیدی هستند که در مبلمان شهری خارج از ایران اخیرا به کار گرفته میشود و مورد توجه قرار گرفته است. مثال مشخص هم شهر لندن در خلال المپیک بود. لندن خود یک شهر توریستی است که طی بازی های المپیک، تعداد توریست های آن افزایش یافت. شهر برای اینکه اعلام کند به روز است، در مبلمان شهری خود از تکنولوژی های روز بهره گیری کرد. به عنوان مثال روی سطل زباله های شهر، به وسیله مانیتوری، آخرین اخبار روز قرار می گرفت که قیمت هر سطل زباله با این اوصاف به 30 هزار یورو رسید. البته این تجهیزات تنها در طول بازیهای المپیک در شهر قرار داشت که بعد از آن به سبب جلوگیری از تخریب از سطح شهر جمع آوری شد و در مکانهای محافظت شده نگهداری شد. این نشان دهنده این است که مبلمان شهری چقدر میتواند در چهره شهر و برداشت و قضاوت گردشگران از آن شهر، تاثیرگذار باشد.
اگر بخواهیم چند شهر را که در زمینه طراحی مبلمان های شهری پیش رو هستند نام ببریم، باید بگوییم شهر لاهه جزو شهرهایی است که مبلمان شهری آن بسیار خوب دیده میشود و طراحی آنها استاندارد و مناسب است. برلین نیز در زمره شهرهایی قرار دارد که مبلمان شهری مناسبی را میتوان در آن یافت. به طور کلی در قاره اروپا رد زمینه مبلمان شهری استانداردهای هویتی و شهری رعایت شده است و از این نظر در اروپا شهرهای زیادی وجود دارند که در امر مبلمان شهری پیشرو هستند. شرکتی با نام تجاری wall شرکتی پیشرو در زمینه طراحی مبلمان شهری است که در برلین قرار دارد و طراحی مبلمان شهری بسیاری از شهرهای توریستی و مطرح جهان از جمله پاریس، نیویورک و... را برعهده دارد. این شرکت که طراحی های خلاقانه و بهروزی را در این راستا ارائه میدهد، خدمات پس از فروش را نیز به مشتریان خود ارائه میدهد. اینها همه از نمونه های موفق و پیشرو در حوزه مبلمان شهری هستند.

وحید چوپان کاره، عضو هیئت علمی دانشکده طراحی صنعتی دانشگاه تهران