مدیر پایگاه میراث جهانی پاسارگاد گفت:در جریان مرحله سوم پروژه بازپیرایی و ساماندهی بلوکهای صفه بنای برج سنگی پاسارگاد، ۲ نمونه دیگر از بستهای دمچلچلهای بهصورت کاملاً سالم یافت شد.
به گزارش پایـگاه " اخـبــار معـمـاری " افشین ابراهیمی اعلام کرد:عملیات ساماندهی این بخش از اثر که از نیمه شهریورماه سال جاری(۱۴۰۰) آغاز شده مشتمل بر مستندسازی، پاکسازی، قطعه یابی، دوباره چینی و وصالی سنگها است که در حین جابجایی بلوکهای سنگی، دو نمونه سالم از بست های دمچلچلهای مشاهده شد که با احتساب دو نمونه بستی که سال ۱۳۹۹ در جبهه شمال غربی به دست آمد، شمار بست های سالم شناساییشده، اکنون به عدد چهار رسیده است.
ابراهیمی گفت: این بست ها که خوشبختانه از چشم ربایندگان در امان ماندهاند که برای نخستین بار در مجموعه میراث جهانی پاسارگاد مشاهدهشدهاند و تا پیشازاین صرفاً با استناد به فضاهای خالی بهجامانده از بست ها در پیکره بناها از بهکارگیری این تکنیک برای اتصال بلوکهای سنگی بزرگ به یکدیگر یاد میشده است.
او بیان کرد: آنچه ربایندگان را به سرقت و بیرون کشیدن بست ها ترغیب میکرده، استفاده از سرب اطراف آنها برای تهیه ساچمه تفنگهای سر پر و دیگر مصارف بوده است که این بست ها جدا از اینکه موضوعی بکر برای مطالعات آزمایشگاهی و کشف زوایای دیگری از معماری کهن هخامنشی هستند، به تاریخگذاری دقیقتر اثر کمک شایان میکنند.
مدیر پایگاه میراث جهانی پاسارگاد گفت: پیشتر در خلال سالهای ۱۳۹۸ و ۱۳۹۹ عملیات ساماندهی در دو جبهه جنوب غربی و شمال غربی بنا باهدف خواناسازی پلان معماری صفه و برطرف کردن آشفتگیهای موجود به انجام رسیده و در مرحله سوم، تمرکز بر اصلاح وضعیت جبهه شمال شرقی صفه گذاشتهشده است.
ابراهیمی در مورد کاربری بنای برج سنگی گفت: نظرات متعددی مطرح است، گروهی آن را مقبره کمبوجیه، پسر و جانشین کوروش میدانند و بعضی آن را آتشکده یا نیایشگاه دانستهاند و برخی نیز آن را گنجخانه کوروش خواندهاند که در آن اسناد و مدارک مهم دولت هخامنشی نگهداری میشده است.
او ابراز کرد: در این میان البته اغلب کارشناسان برای این بنا کارکردی آیینی متصور هستند و معتقدند بنای کعبه زرتشت در نقش رستم از روی این اثر الگوبرداری شده است و به گمان بسیاری، معماری برج سنگی با طراحی خاص و ظرافت ساخت، در شمار شاهکارهای مهندسی هخامنشیان قرار دارد.
ابراهیمی گفت: سنگهای بهکاررفته در این بنا از گونه سنگهای سفید آهکی است که از معدن کوه سیوند آورده شدهاند. از سنگهای سیاه آهکی هم در پنجرههای بسته و کور بنا برای تزئین استفاده شده است.
او افزود: تورفتگیهای منظم مستطیل شکل در نمای خارجی چهار ضلع برج، دیگر عناصر تزئینی بدنهها هستند که شواهد آنها کماکان باقی است.
پاسارگاد یکی از شهرستانهای استان فارس است که در ۱۳۰ کیلومتری شمال شهر شیراز واقع شده است.