همزمان با گردهمایی موزهداران در پایتخت جمهوری چک، تعریف جدیدی از «موزه» اعلام شد.
به گزارش رســانـه" اخـبــار معـمـاری " به نقل از ایسنا، بیستوششمین کنفرانس عمومی شورای بینالمللی موزهها (ایکوم)، درحالی با حضور موزهدارانی از ایران در شهر پراگ (جمهوری چک) برگزار شد که پس از بررسی و جمعبندیِ تمام تعاریف پیشنهادی از سراسر دنیا که در دو سال گذشته برای بازتعریف موزه و واژهگزینی ارائه شده بود، سرانجام تعریف جدیدی از موزه تایید و ارائه شد.
در تعریف جدید، «موزه، نهادی غیرانتفاعی و دائمی در خدمات جامعه است که به تحقیق، گردآوری، حفاظت، تفسیر و نمایش گذاشتن میراث ملموس و ناملموس میپردازد. نهادی در دسترس و جهانشمول که درهایش به روی همگان باز است و تنوع و پایداری را پرورش میدهد. آنها از نظر اخلاقی، حرفهای و با مشارکت جوامع اداره میشوند و با ارائه تجربیات متنوع برای آموزش، لذت، تفکر و به اشتراکگذاری دانش، ارتباط برقرار میکنند.»
در ساده ترین تعریف، موزه به مکان خاصی گفته میشود که در آن مجموعهای از آثار باستانی، صنعتی، هنری و اشیاء باارزش را به معرض نمایش گذاشته است، اما در دهههای اخیر، تعریف موزه با تحولات جامعه جهانی روبهرو بوده و براساس آن تبیین و تکامل یافته است. بر این اساس، آخرین تعریفی که شورای بینالمللی موزهها (ICOM) در سال 2007 از موزه ارائه کرده بود: «موزه، یک مؤسسه (نهاد) دائمی یا سازمان غیرانتفاعی است که در خدمت جامعه و توسعه آن بوده و به موضوعات مختلف علمی و پژوهشی، برگزاری نمایشگاههای فرهنگی ملموس و غیرملموس و محیطزیست برای اهداف آموزشی و تربیتی در جامعه میپردازد.»
ایکوم دربند ۳ و ۴ اساسنامه خود جامعترین تعریف ازموزه را اینگونه تبیین کرده است: «موزه موسسهای است دائمی، بدون هدف مادی که درهای آن به روی همگان گشوده است و درخدمت جامعه و پیشرفت آن فعالیت میکند. هدف موزهها، تحقیق درآثار و شواهد به جای مانده انسان و محیط زیست او، گردآوری آثار، حفظ و بهرهوری معنوی و ایجاد ارتباط بین این آثار به ویژه به نمایش گذاشتن آنها به منظور بررسی و بهره معنوی است.»
شورای بینالمللی موزهها (ICOM)، تنها سازمان تخصصی موزهای و موزهداران در سطح جهانی است که به ارتقاء و محافظت از میراثهای طبیعی و فرهنگی کنونی و گذشته، محسوس و نامحسوس، میپردازد. این سازمان مردمنهاد که در سال ۱۹۴۶ پایهگذاری شد تقریباً ۳۰٬۰۰۰ عضو در ۱۳۷ کشور جهان دارد. ایکوم روابط رسمی با یونسکو دارد و به ارائه مشاوره به شورای اقتصادی و اجتماعی سازمان ملل متحد میپردازد. این سازمان همچنین همکاریهای نزدیکی با سازمان جهانی مالکیت فکری، پلیس بینالملل و سازمان جهانی گمرک دارد که کمک مهمی به جلوگیری از قاچاق اشیای تاریخی و فرهنگی و نیز پاسداری از میراث جهانی در هنگام خطرهای طبیعی و بشرساخته هستند.