پس از آن که قرار شد به جای مجموعه باستانی «هگمتانه»، پروندهای با عنوان «منظر تاریخی، شهری هگمتانه تا همدان» به یونسکو ارسال شود، ثبت جهانی این مجموعه وارد فاز جدیدی شد. محدوده فوق که مجموعه هگمتانه، بافت تاریخی و بازار همدان را در خود جای داده شامل بیش از ۱۰۰ اثر ارزشمند تاریخی است که از این منظر پروندهای بینظیر است.
به گزارش رســانـه" اخـبــار معـمـاری " به نقل از ایسنا، به گفته متولیان، این پرونده در کشور رقیب ندارد و برای یونسکو جذابیت خاصی محسوب میشود. طی دو سال گذشته سفرهای مداوم مسئولان کشوری به همدان برای پیگیری این پرونده و جدیتر شدن اهمیت ثبت جهانی میان مسئولان استانی به وضوح دیده میشود اما اینکه تاکنون آثار ارزشمند همدان چقدر به جهانی شدن نزدیک شدهاند جای بحث دارد. پس از آن که سیدعزتالله ضرغامی، وزیر میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی در سفر مردادماه خود به همدان اعلام کرد پرونده ثبت جهانی «منظر تاریخی، شهری هگمتانه تا همدان» در اولویت وزارتخانه است و تا پاییز سالجاری به یونسکو ارسال میشود، قائم مقام وی روز گذشته از قسمتی از این محدوده از جمله سایت موزه میدان مرکزی همدان بازدید و در نشست اعضای انجمن میراث فرهنگی استان شرکت کرد.
قائم مقام وزیر میراثفرهنگی، گردشگری و صنایع دستی در این جلسه با بیان اینکه پرونده «منظر تاریخی، شهری هگمتانه تا همدان» تنها نماینده ایران برای ثبت جهانی برای سال آینده است، گفت: هر کشور هر سال یک سهمیه برای ثبت جهانی دارد که سهمیه ایران برای سال آینده پرونده «منظر تاریخی، شهری هگمتانه تا همدان» است.
علی دارابی با اشاره به اینکه کشور ما ۲۶ اثر ثبت جهانی دارد، خاطرنشان کرد: برای سال جاری پرونده ثبت جهانی «کاروانسراها» را داشتیم که اعلام نتیجه نهایی آن به دلیل جنگ اوکراین و روسیه لغو شد.
وی با بیان اینکه «منظر تاریخی، شهری هگمتانه تا همدان» نشان دهنده میراث و تمدن ماست و باید جهانی شود، اظهار کرد: سال قبل این پرونده بنا به دلایل مختلف به ثبت جهانی نرسید.
دارابی در ادامه با اشاره به اینکه تا ۱۰ سال آینده پروندههای ثبت جهانی ایران مشخص شده است، تصریح کرد: آثار ارزشمندی در کشور برای قرار گرفتن در فهرست جهانی داریم که قله دماوند یکی از آنهاست و آثار دیگر براساس اولویت مشخص شدهاند.
وی با بیان اینکه این پرونده شامل ۱۴۰ اثر تاریخی جذاب است، مطرح کرد: پس از ثبت جهانی، اثر متعلق به همه مردم است و باید در نگهداری آن تلاش کنیم و باید بدانیم اثر ثبت شده از منظر جهانی تضمین و امنیت ملی ایجاد میکند.
قائم مقام وزیر میراثفرهنگی، گردشگری و صنایع دستی با بیان اینکه ۱۴ تیم کارشناسی ارزیابی ثبت جهانی را بر عهده دارند، گفت: فرماندهی این پرونده بر عهده بنده است و از هیچ تلاشی برای به ثبت رسیدن آن دریغ نمیکنم.
دارابی با اشاره به اینکه ثبت جهانی این محدوده باعث ایجاد ارزش افزوده در حوزه املاک تجاری طرح میشود، خاطرنشان کرد: ایران رتبه نهم دنیا و پنجم آسیا را در حوزه ثبت جهانی آثار دارد.
وی با اشاره به ثبت ۱۲ اثر ناملموس ایران در فهرست جهانی، مطرح کرد: با توجه به آثار ارزشمند و تاریخی در کشور تاکنون نتوانستهایم متناسب با آن ارزآوری و گردشگر داشته باشیم.
دارابی ضمن ابرازامیداوری از ثبت پرونده «منظر تاریخی، شهری هگمتانه تا همدان» با رأی بالای یونسکو، بیان کرد: وسعت محدوده این پرونده که حدود ۱۰۰ هکتار است، بینظیر است.
وی در ادامه با اشاره به اینکه ثبت جهانی این پرونده در دو بخش آثار ملموس و ناملموس انجام میشود، یادآور شد: آداب و رسوم، فرهنگ، سنتها و گویش همدانی در فهرست آثار ناملموس ثبت جهانی خواهد شد و ارزش فراوانی دارد.
دارابی در پایان تأکید کرد: ثبت جهانی «منظر تاریخی، شهری هگمتانه تا همدان» دستور کار اصلی وزارتخانه میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی است.
استاندار همدان نیز در ادامه با اعلام اینکه برای ثبت جهانی «منظر تاریخی، شهری هگمتانه تا همدان» ۱۶۰ میلیارد تومان اعتبار درنظر گرفته شده است، گفت: با وجود اینکه اعتبارات خوبی برای ثبت جهانی این اثر درنظر گرفته شده اما اداره کل میراث فرهنگی استان برای کمک به طرح به دنبال جذب اعتبارات وزارتخانهای است.
علیرضا قاسمیفرزاد ثبت جهانی «منظر تاریخی، شهری هگمتانه تا همدان» را ارزشمند در معرفی همدان به جهان عنوان کرد و افزود: این مجموعه، اثر بسیار مهمی در حوزه گردشگری است و علاوه بر این میتوان از ظرفیت غارعلیصدر به عنوان شگفت انگیزترین غار آبی جهان، برای توسعه صنعت گردشگری استان بهره برد.
وی با اشاره به اینکه تلاش میکنیم فضا را برای ثبت جهانی آماده کنیم، اظهار کرد: این محدوده باید متناسب با فرهنگ، تاریخ و تمدن بازسازی شود، علاوه بر این محیط اطراف، مغازهها و محوطه پیرامونی باید با معماری منسجم و متناسب با فضای تاریخی هگمتانه مرمت شود.
مدیرکل میراث فرهنگ، گردشگری و صنایع دستی استان همدان نیز در ادامه با بیان اینکه تاکنون پیگیریها و اقدامات ارزشمندی برای ثبت جهانی «منظر تاریخی، شهری هگمتانه تا همدان» صورت گرفته است، تصریح کرد: امسال تنها سهمیه ایران برای ثبت جهانی، به همدان داده شده است.
علی مالمیر ثبت جهانی این پرونده را مطالبه مردم همدان دانست و گفت: حذف آسفالت عرصه هگمتانه یکی از مهمترین چالشهای این پرونده بود که تا یک ماه آینده میدان هگمتانه و خیابان آسفالت منتهی به بازار آهن فروشان حذف خواهد شد.
وی با اشاره به اینکه در حال حاضر پرونده ثبت جهانی در مرحله ترجمه است و پس از ترجمه، توسط کارشناسان وزارتخانه آماده ارسال میشود، مطرح کرد: سایت موزه میدان مرکزی شهر همدان و آثار ارزشمند بسیاری مانند سرای غفاری که به پارکینگ تبدیل شده بود از آثاری هستند که جهانی خواهند شد.
مالمیر با بیان اینکه ساماندهی مغازهها، جدارههای پیاده راه بوعلی و اکباتان در دستور کار قرار دارد، افزود: جابهجایی برخی از خطوط و کنتورهای برق، مرمت خانه میرابیان، خانه شرفخانی و خانه نوری انجام شده است.
وی در ادامه گریزی به کاوش محوطه باستانی هگمتانه زد و گفت: تداوم کاوش و آغاز فصل بیست و سوم کاوش تپه باستانی هگمتانه در حال انجام است، علاوه بر این تجهیز پایگاه و کتابخانه هگمتانه و اتاق تفسیر و روشنایی شب تا پیش از ارسال پرونده ثبت جهانی انجام میشود.
مالمیر درباره مخزن موزه غرب کشور هم بیان کرد: این پروژه یکی از مهمترین پروژههای فرهنگی کشور است که عملیات اجرایی آن در محدوده تپه باستانی هگمتانه به پایان رسیده است.
سیدمسعود حسینی، شهردار همدان نیز در پایان با اشاره به اینکه شهرداری همدان در رابطه با ثبت جهانی «منظر تاریخی، شهری هگمتانه تا همدان» همه توان خود را به کار میگیرد، گفت: کمک میکنیم تا موانع پیش روی این ثبت جهانی اثر برداشته و اقدامات عمرانی آن در کوتاهترین زمان ممکن اجرایی شود.