جوایز آسیا و اقیانوسیه یونسکو ۲۰۲۲ برای حفاظت از میراث فرهنگی به دو اثر خانه تاریخی شهید صدوقی(جایزه ممتاز) و قنات جهانی زارچ(جایزه شایستگی) در استان یزد داده شد.
به گزارش رســانـه" اخـبــار معـمـاری " به نقل از مهر، مراسم جوایز آسیا و اقیانوسیه یونسکو ۲۰۲۲ (آسیا پاسفیک) از روز گذشته در شهر بانکوک تایلند برگزار شده است. این جایزه هر سال به منظور حفاظت از میراث فرهنگی به آثار برتر داده میشود.
بازسازی قهرمانانه موزه چاتراپاتی شیواجی ماهاراج واستو سانگرهالایا، بخشی از مجموعههای گوتیک و هنر دکو ویکتوریایی میراث جهانی بمبئی در هند است که جایزه متعالی برای حفاظت از میراث فرهنگی را در جوایز یونسکو آسیایی دریافت کرده است.
۱۳ پروژه از ۶ کشور از جمله افغانستان، چین، هند، ایران، نپال و تایلند توسط هیئت داوران بین المللی در برنامه جوایز امسال مورد تقدیر قرار گرفتند. مذاکرات هیئت منصفه در نوامبر ۲۰۲۲ انجام شد، زمانی که اعضا در مجموع ۵۰ اثر از ۱۱ کشور از سراسر منطقه آسیا و اقیانوسیه را بررسی کرده بودند.
لیست کامل پروژههای ۲۰۲۲ شامل موارد زیر است:
جایزه متعالی
موزه چاتراپاتی شیواجی ماهاراج واستو سانگرهالایا، بمبئی، هند
جایزه ممتاز
چاههای پلکانی گلکوندا، حیدرآباد، هند
قنات زارچ، یزد، ایران
کتابخانه نیلسون هایز، بانکوک، تایلند
جایزه شایستگی
توپدارا استوپا، چاریکار، افغانستان
معبد بودایی نانتیان، فوجیان، چین
قلعه دوماکوندا، تلانگانا، هند
ایستگاه بایکولا، بمبئی، هند
خانه صدوقی، یزد، ایران
۲۵ چیواس در کاتماندو، نپال
تقدیر ویژه برای توسعه پایدار
محله West Guizhou Lilong، شانگهای، چین
جایزه طراحی جدید در زمینههای میراث
زیرساخت یکپارچه M30 برای منبع تغذیه و جمع آوری زباله، ماکائو SAR، چین
بلوک Xiaoxihu، نانجینگ، چین
در این باره آقای فنگ جینگ، رئیس واحد فرهنگ یونسکو بانکوک گفت: این جوایز میتوانند به مردم احساس غرور و احساس مالکیت را القا کنند آن هم در زمانی که ما هنوز در دوره بهبودی پس از همهگیری COVID-19 هستیم. پروندههای ارسالیهای امسال بار دیگر بحثهای جالبی را در مورد روند میراث فرهنگی در منطقه آسیا و اقیانوسیه مطرح کرده است. ما شاهد توجه بیشتر به مناظر فرهنگی از جمله سیستمهای زیرساخت میراثی هستیم که با رویکرد توسعه پایدار در شهرها و مناطق روستایی سازگار هستند.
هیئت داوران پروژه موزه چاتراپاتی شیواجی ماهاراج واستو سانگرهالایا را به دلیل بازسازی «یک مؤسسه مدنی بزرگ در شهر تاریخی بمبئی» تشویق کردند. بنا به اعلام هیئت داوران این پروژه در مقیاس خود چشمگیر است همچنین استانداردی برای حفاظت از بناهای میراث جهانی در هند و فراتر از آن دارد.
جوایز آسیا_ اقیانوسیه یونسکو برای حفاظت از میراث فرهنگی با مشارکت بین یونسکو و بنیاد خیریه Ng Teng Fong از سال ۲۰۲۱ پشتیبانی میشود. تحت این مشارکت استراتژیک، NTFCF از پنج دوره جوایز (۲۰۲۱-۲۰۲۵) و مجموعهای از ظرفیتهای ویژه طراحی شده پشتیبانی میکند.
تحت این مشارکت، برندگان جایزه ۲۰۲۲ از طریق سمپوزیوم بین المللی، پنجاه سال آینده: چالشها و فرصتها برای میراث جهانی (۲۶ تا ۲۷ نوامبر ۲۰۲۲)، که پنجاهمین سالگرد کنوانسیون ۱۹۷۲ در مورد حفاظت از جهان را جشن میگیرد، معرفی میشوند.
این سمپوزیوم بین المللی با همکاری آکادمی آسیایی برای مدیریت میراث در دانشگاه جنوب شرقی و انجمن حفاظت از آثار فرهنگی پکن، با حمایت توسط بنیاد خیریه Ng Teng Fong برگزار شد.
از سال ۲۰۰۰، برنامه یونسکو این است که از تلاشهای افراد و سازمانهای خصوصی در بازسازی، حفاظت و تبدیل سازهها و بناهای با ارزش میراث فرهنگی در منطقه آسیا و اقیانوسیه قدردانی کند. در یونسکو با قدردانی از تلاشهای خصوصی برای بازسازی و انطباق اموال تاریخی، دیگران را تشویق میکند تا پروژههای حفاظتی را در جوامع خود، چه بهطور مستقل یا از طریق مشارکتهای دولتی و خصوصی (PPP) انجام دهند.
پروژههای دریافتشده، تا به امروز، معیارهای حفاظتی مختلفی را نشان میدهند، مانند دستاورد فنی، استفاده یا سازگاری مناسب، تعامل پروژه با جامعه محلی و مشارکت پروژه در افزایش پایداری محیط اطراف و فراتر.
یونسکو با انتشار تصاویری از برندگان این جایزه به معرفی مختصری درباره آنها نیز پرداخته است. در گزارش مربوط به معرفی قنات زارچ آمده که شهر تاریخی یزد یک پروژه بزرگ است. در این میان آمده که احیای سیستمهای آبی باستانی ابتکار عملی برای احیای یکی از مهمترین آثار ایران بوده است. این قنات در فهرست میراث جهانی ثبت شده و مشارکت محلی سازندگان قدیمی با تجربه در کنار تیمهایی از داوطلبان جوان به احیای این قنات کمک کرده است.
درباره خانه تاریخی و ۳۰۰ سالهای در شهر یزد که به نام شهید صدوقی و کاربری خانه فرهنگ جایزه لیاقت و شایستگی را دریافت کرده است نیز آمده: درک ارزشهای تاریخی و معماری این خانه با حمایت بخش خصوصی و توسط تیمی از متخصصان میراث فرهنگی استان انجام شده است. همچنین آنها از طریق مشاوره با معماران چیره دست و صنعتگران سنتی ماهر و آموزش در حین کار برای نیروی کار محلی به نتایج خوبی رسیده اند. این خانه یک الگوی موفق برای تغییر کاربری یک خانه تاریخی و استفاده عمومی از آن است.
۳۰ مقاله درباره شیوههای منطقهای در حفاظت از میراث فرهنگی پایدار
در ادامه این برنامه که اکنون در تایلند درحال برگزاری است. پس از اعلام برندگان، میزگردی در مورد «استانداردهای جهانی و بهترین شیوههای منطقهای در حفاظت از میراث فرهنگی پایدار: گفتگو بین نقاط کانونی میراث جهانی و برندگان جوایز میراث یونسکو» برگزار میشود.
در روز دوم سمپوزیوم ۳۰ مقاله منتخب دانشگاهی با یکی از سه موضوع سمپوزیوم ارائه خواهد شد:
موضوع ۱: بازتاب ۵۰ سالگی میراث جهانی
به عنوان بخشی از بزرگداشت پنجاهمین سالگرد کنوانسیون میراث جهانی، ارائهها به نقش میراث جهانی و همچنین میراث غیر فهرست شده در مواجهه با چالشهای جهانی و همچنین آینده میراث منعکس خواهند شد.
موضوع ۲: میراث، بحران، تاب آوری
ارائهها به بحرانهای طبیعی و انسانی که میراث با آن روبهرو هستند، یا راههایی که میراث تابآوری برای جوامع و اکوسیستمها را تقویت میکند، میپردازد.
موضوع ۳: نوآوری برای مدیریت میراث
از آنجایی که مدلهای موجود برای مدیریت میراث برای رویارویی با چالشهای فعلی و آینده ناکافی هستند، نوآوریهای اجتماعی، تجاری و فناوری جدید مورد نیاز است. ارائهها پتانسیل نوآوریها را برای مدیریت میراث، از جمله نوآوریهایی که از سایر رشتهها پدید میآیند، پیشنهاد، تجزیه و تحلیل یا ارزیابی میکنند.
انتخاب مقالات توسط دبیرخانه آکادمی آسیایی مدیریت میراث (AAHM) در دانشگاه جنوب شرقی رهبری شد و پس از سمپوزیوم از طریق AAHM منتشر خواهد شد. این سمپوزیوم با همکاری دفتر میراث فرهنگی شهرداری پکن و مرکز مدیریت شهرداری پکن با حمایت سخاوتمندانه بنیاد خیریه Ng Teng Fong برگزار میشود.