محمد مرتضایی با تأکید بر اینکه «سوءمدیریت، بزرگ‌ترین آسیب میراث فرهنگی در کشور است»، گفت: هنوز در سطح ملی، نگاه جامع و منسجمی نسبت به میراث فرهنگی شکل نگرفته و تا زمانی که ارزش اقتصادی و فرهنگی این میراث درک نشود، حفاظت از آن در اولویت نخواهد بود.
به گزارش رسانه " اخـبــار معـمـاری "، در حاشیه همایش بین‌المللی «میراث معماری در خطر» که با حضور پژوهشگران داخلی و خارجی در دانشگاه هنر اسلامی تبریز برگزار شد، «دکتر محمد مرتضایی»، دانشیار باستان‌شناسی پژوهشکده میراث فرهنگی و گردشگری کشور، درباره وضعیت آثار تاریخی ایران، چالش‌های حفاظتی و ضرورت ارتقای نگاه مدیریتی در حوزه میراث فرهنگی سخن گفت. او بر این باور است که حفاظت از آثار تاریخی، تنها با درک ارزش فرهنگی و اقتصادی آن‌ها ممکن است.
دکتر محمد مرتضایی در گفت‌وگو با رسانه تخصصی "اخبار معماری" در حاشیه همایش «میراث معماری در خطر» ضمن اشاره به فقدان آمار دقیق از آثار تاریخی کشور گفت:
«به دلیل ناتمام ماندن بررسی‌های باستان‌شناسی، هنوز آمار جامع و نهایی از آثار تاریخی ایران در دست نیست. با این حال، بر اساس داده‌های نقشه باستان‌شناسی ایران، تاکنون حدود «۷۵ هزار اثر تاریخی» شامل بناها، محوطه‌ها، امام‌زاده‌ها، خانه‌ها و دیگر آثار فرهنگی شناسایی و ثبت شده است».
وی افزود:
«آنچه بیش از هر چیز در خطر قرار دارد، خود "فرایند مدیریت" در میراث فرهنگی است. متأسفانه در کشور ما هنوز نگاه کلان و سیاست‌گذاری منسجمی در قبال میراث ملی وجود ندارد. سوءمدیریت در سطوح مختلف، از دستگاه‌های اجرایی تا تصمیم‌گیری‌های کلان، یکی از چالش‌های بنیادین در مسیر حفاظت از آثار تاریخی است».
این باستان‌شناس با اشاره به اهمیت برگزاری همایش‌های تخصصی در جلب توجه عمومی و مدیریتی گفت:
«رویدادهایی مانند "میراث معماری در خطر" می‌توانند نگاه جامعه و مدیران را به اهمیت میراث تاریخی جلب کنند. تا زمانی که ارزش اقتصادی و فرهنگی میراث درک نشود، این حوزه در تصمیم‌گیری‌ها در حاشیه باقی خواهد ماند».
او در ادامه افزود:
«در دوران بحران‌های اقتصادی، جنگ‌ها، و بلایای طبیعی یا انسانی، معمولاً توجه به میراث فرهنگی کاهش می‌یابد، در حالی‌که همین آثار می‌توانند زمینه‌ساز رشد اقتصادی از مسیر گردشگری فرهنگی باشند. حفاظت از میراث تاریخی، نوعی "سرمایه‌گذاری فرهنگی و اقتصادی" است که هم در کوتاه‌مدت و هم در بلندمدت منافع آن به کشور بازمی‌گردد».
دکتر مرتضایی در بخش پایانی سخنان خود خاطرنشان کرد:
«در منطقه‌ی ما، کشورهای بسیاری سال‌هاست با بحران‌های مختلف روبه‌رو هستند. برگزاری رویدادهایی از این دست نه‌تنها در داخل کشور، بلکه در سطح منطقه‌ای و بین‌المللی می‌تواند موجب آگاهی‌بخشی و حساس‌سازی دولت‌ها و ملت‌ها نسبت به ضرورت حفاظت از میراث تاریخی شود. امیدوارم نتایج این همایش و گفت‌وگوهای صورت‌گرفته، بتواند گامی مؤثر در جهت فرهنگ‌سازی و ارتقای همکاری‌های بین‌المللی در حوزه میراث فرهنگی باشد».
تماشای معماری آلوار آلتو
