پروژه «میدان تا میدان»، توسط دفتر معماری «ایده و اجرا» با طراحی استاد مسعود و علی نعمتی، نسترن تهرانی، معماران ایرانی، طرح برنده فستیوال جهانی معماری ۲۰۲۵ (WAF) به میزبانی میامی آمریکا در بخش پروژههای آینده را کسب کرد.
به گزارش رسانه " اخـبــار معـمـاری "، به نقل از ایرنا، فستیوال جهانی معماری (WAF)، World Architecture Festival یکی از معتبرترین جشنوارههای بینالمللی معماری در جهان، هر سال برگزار میشود و شامل مسابقه معماری، داوری زنده، کنفرانس، سخنرانی و نمایشگاه است.
اولین دوره این رویداد سال ۲۰۰۸ میلادی برگزار شد و تاکنون به میزبانی شهرهای چون بارسلونا، سنگاپور، برلین و آمستردام ادامه داشته و دوره ۲۰۲۵ آن به میزبانی میامی آمریکا کار خود را ادامه داده است.
این جشنواره از اعتبار بالایی در حوزه معماری برخوردار است و معماران و متخصصان مطرح جهان آن را داوری میکنند. همچنین پروژههای برنده و فینالیستها در World Buildings Directory ثبت میشوند که یک آرشیو معتبر جهانی است.
بخش «پروژهای آینده» Future Projects مخصوص پروژههایی است که هنوز ساخته نشده یا در مرحله طراحی هستند. همچنین پروژههای منتخب باید طراحی را در جشنواره بهصورت زنده ارائه کنند. این بخش نشان دهنده توانایی شرکتها در تفکر آیندهنگر و ارائه طرحهای نوآورانه است.
در این دوره، پروژه «میدان تا میدان» که توسط دفتر معماری «ایده و اجرا» با طراحی استاد مسعود نعمتی، علی نعمتی، نسترن تهرانی، معماران ایرانی ارائه شده است، طرح برنده بخش «پروژههای آینده» فستیوال جهانی معماری ۲۰۲۵ به میزبانی میامی آمریکا را از آن خود کرده است.
«میدان تا میدان» طرحی درباره ارگ جدید شهر بم، استان کرمان است که در این رقابت ارائه شده است.
در ادامه به گفت وگو با علی نعمتی، از معماران پروژه «میدان تا میدان» پرداختیم.
نعمتی، معمار با اشاره به شکل گیری پروژه معماری «میدان تا میدان» به خبرنگار تجسمی ایرنا گفت: در ۵ دی ۱۳۸۲ زلزله ای سهمگین شهر تاریخی بم را لرزاند و جان نزدیک به ۶۰ هزار نفر از ساکنانش را گرفت. هرچند ارگ بم، بزرگترین سازه خشتی جهان، آسیبهای جدی دید، اما پابرجا ماندن بخشهایی از آن، امکان تداوم روح معماری و فرهنگ دیرینه این سرزمین ر ا زنده نگه داشته است.
وی افزود: پس از این سانحه، تلاشهای گسترده ملی و بینالمللی برای بازسازی آن، آغاز شد. ابتدا زیرساختها، بناهای عمومی و مسکن در اولویت قرار گرفت. اکنون، پس از گذشت ۲۲ سال، نگاهها به توسعه بخشهای تازه شهر دوخته و ایجاد محوری فرهنگی، تجاری و گردشگری به عنوان قلب تپنده این توسعه مطرح شده است.
به گفته این طراح، به دلیل فرم کشیده سایت و پیشینه معماری منطقه، ساختار فضایی طرح «میدان تا میدان» با الهام از بازار سنتی ایرانی، بهویژه بازار کرمان شکل گرفته است و نیز با بهرهگیری از فرمها و هندسه ارگ بم، حس آشنایی، پیوستگی و دعوت کنندگی را در ذهن شهروندان بر میانگیزد.
نعمتی ادامه داد: کالبد پروژه با ساختاری ریز دانه، سلسله مراتبی، تو در تویی و قابل توسعه طراحی شده تا همچون بازارهای تاریخی، رشد ارگانیک را تداعی کند.
وی اضافه کرد: این رویکرد تنها تقلیدی ظاهری نیست؛ بلکه تلاشی برای بازآفرینی اتمسفر، ریتم، سایه روشنها و تجربه زیسته فضاهای بازار در لایههای مختلف معماری است.
این معمار با اشاره به اینکه شهر بم در بیشتر ماههای سال دمایی فراتر از ۴۵ درجه را تجربه میکند، تصریح کرد: راهبرد اصلی طرح بر اصول معماری بومی سازگار با اقلیم گرم و خشک استوار شده است.
نعمتی تاکید کرد: ایجاد بافتی متراکم و تودهگذاری مناسب، برای شکل دادن به سایه ممتد و مسیرهای خنک، و نیز طراحی بخشهایی از بناها در دل زمین، به منظور ایجاد سایههای عمیق و کاهش مصرف انرژی، استفاده از سایهبانها، رواقها و فرمهای بادگیر گونه با الهام ا ز معماری تاریخی شهر و جانمایی لکههای آب در کنار فضاهایی با سایه اندازی مطلوب برای خنک سازی طبیعی و ارتقای کیفیت ادراک فضا از ویژگیهای طرح «میدان تا میدان» است.
وی افزود: این محور با الگوی دیرین «باغ، آب، سایه» که شالوده هزارساله حیات در بم بوده، تا حد ممکن هماهنگ شده است.
به گفته نعمتی، از آنجا که بم، باغ شهری با پوشش گیاهی ارزشمند اما در حال نابودی است، در طرح «میدان تا میدان» از نخلستانها و گونههای کم مصرف بهره گرفته شده تا ضمن پاسداشت هویت منظرین منطقه، بر سایه اندازی و طراوت فضاهای عمومی افزوده شود؛ رویکردی که بازتابی از سنت دیرپای باغ سازی ایرانی است.
این هنرمند برای مواجهه با گرمای طاقت فرسای روز و ایجاد پویایی اجتماعی در این طرح، توضیح داد: فضاهایی تجمعی به صورت پلازا در دو تراز سطح و زیر زمین طراحی شده است، فضاهایی که امکان حضور پیوسته شهروندان را در طول روز فراهم میکند و در شب، به واسطه جریان هوا، به کانون فعالیت های اجتماعی بدل می شود.
نعمتی تصریح کرد: در نهایت، محور پیشنهادی با دربرگرفتن مجموعهای از کاربریهای فرهنگی، تجاری، خدماتی و اقامت کوتاه مدت، ساختاری زنده و ۲۴ ساعته میآفریند؛ ساختاری که میتواند بخشی از حیات ازدست رفته شهر پس از زلزله را احیا کرده و در بازآفرینی روح تاریخی بم نقشی بنیادین ایفا کند.