عریضترین بادگیر یک طرفه جهان در مجموعه بافت تاریخی اردکان، در بنایی مشهور به خانهی تاریخی امام واقع شده است.
به گزارش پایگاه " اخبار معماری "، «بادگیرها» برجهایی تاریخی هستند که از قدیمالایام در مناطق گرم و کویری مرکز ایران برای تهویه و خنکسازی داخل خانهها بر بام آنها ساخته میشدند، البته این سازهی خنککننده را در گذشته همچنین بر بالای آبانبارها و دهانه معادن نیز برای تهویه بکار میبردهاند.
این سازه که زمانی در نبود تکنولوژیهای امروزی کاربردیتر از اکنون بوده است، هنوز هم به عنوان یکی از عناصر و سمبلهای معماری ایرانی به شمار میرود و هر چند در بسیاری از کشورهای خاورمیانه نیز مورد استفاده قرار میگیرد اما برند «بادگیرهای ایرانی» در دنیا شناخته شدهتر از هر کشور دیگری است.
بادگیرهای یزد و اردکان جزو برندهای جهان
«محسن میرجانی ارجنان» سرپرست اداره میراث فرهنگی و مدیر پایگاه پژوهشی بافت تاریخی اردکان با اشاره به پیشینه تاریخی بادگیرها در مناطق کشورمان اظهار میکند: بنا به دستهبندی صورت گرفته توسط دکتر سمسار یزدی از محققان و پژوهشگران برجسته کشورمان، بادگیرها عمدتاً در اشکال و انواع بادگیرهای یکطرفه اردکان، بادگیرهای چهار طرفه یزد، بادگیرهای دو طرفه کرمان و بادگیرهای کرانه دریای خلیج فارس و عمان به چشم میخورند.
البته وی به برخی دیگر از انواع بادگیرها که عمومیت چندانی ندارند، اشاره میکند و میگوید: برخی بادگیرها در جهان وجود دارد که اختصاصی مناطق خاص خود هستند که به عنوان نمونه میتوان از بادگیرهای چپقی در منطقه سیرجان استان کرمان یاد کرد که خاص همان منطقه است و عمومیت پیدا نکردهاند یا بادگیرهای شش وجهی و چهاروجهی که بیشتر در بالای آبانبارها به کار میرفته است.
عریضترین بادگیر یک طرفه جهان در اردکان
میرجانی در ادامه از وجود عریضترین بادگیرهای یک طرفه جهان در اردکان خبر میدهد و بیان میکند: عریضترین بادگیر یک طرفه جهان با 19 دهانه(چشمه) به عرض 15 متر در خانهی تاریخی مرحوم دکتر امامی اردکان واقع شده است.
وی با بیان این که بنای مذکور در سال 1383 به شماره 11621 به ثبت آثار ملی ایران رسیده است، تصریح میکند: این بنا مربوط به اواخر دوره قاجاریه است و با توجه به ارزش تاریخی و اهمیت آن برای گردشگران داخلی و خارجی چند سال پیش با اعتباری بالغ بر 170 میلیون ریال مورد مرمت قرار گرفت و اکنون این خانه تاریخی با توجه به منحصر بفرد بودن بادگیر آن در جهان، خاصتر از دیگر بناهای تاریخی اردکان شده است.
این مسئول در پایان نیز موقعیت این خانهی تاریخی را در دربند آقا ضیاء و همپیوند با خانه مرحوم ضیایی اردکان ذکر و اضافه میکند: البته از دیگر ویژگیهای این خانه تاریخی میتوان به ساخت خانه در چهار بخش شامل تابستانخانه، زمستانخانه، بهار خواب و پاییز خواب نیز اشاره کرد.
منبع:ایسنا