اولین خبر شوکی هیجان‌انگیز به علاقه‌مندانش وارد کرد؛ تحویل گرفتن «کاخ مرمر» از مجمع تشخیص مصلحت و آماده کردنش برای حضور مردم. اما دومین خبر داستان را تغییر داد؛ این‌بار گویا از یک راز پرده برداشته باشند، می‌گویند در طبقه دوم آن حمام و سونا و جکوزی ساخته‌اند.
به گزارش پایگاه " اخبار معماری " به نقل از ایسنا، آسانسور را حدود هفت ماه قبل خبرنگاران میراث فرهنگی در بازدیدشان از عمارت مرمر دیدند و از آن نوشتند، اما حالا خبرِ ایجاد حمام و سونا و جکوزی در طبقه دوم عمارتی که هر کس وارد آن می‌شد میزان حیرتش از زیبایی بنا را به اندازه بالا ماندن سرش برای دیدن آن همه نقش و نگار و زیبایی می‌سنجیدند، همه چیز را متفاوت می‌کند.
حالا داستان فرق کرده، آن هم وقتی شباهت‌هایی که برای گنبد کاخ مرمر و گنبد مسجد شیخ لطف‌الله مطرح شده، به ذهن می‌آید؛ از شباهت‌های مرمتی گرفته تا زمان ساخت و دیگر اتفاقاتی که می‌تواند آن دو را حتی به گنبدهای خواهرزاده‌ای تشبیه کند که در زمان مرمت گنبد مسجد شیخ لطف‌الله نگرانی‌هایی نیز برای آسیب زدن به آن مطرح شد.
۲۸ دی‌ماه سال گذشته، پروز فتاح - رییس بنیاد مستضعفان - در برنامه‌ای تلویزیونی اعلام کرد که «درهای «کاخ مرمر» را قرار است بعد از ۴۱ سال بار دیگر به روی مردم باز کنند.»
کاخ مرمر بنایی تاریخی است که در طول سال‌های گذشته، کاربری‌های مختلفی را به چشم دید و در این میان کمتر از دو سال طعم موزه شدن را چشید؛ بنایی تاریخی که درخواست‌های زیادی در طول سال‌های گذشته برای موزه شدنش مطرح می‌شد و سرانجام جواب گرفت. فتاح همان‌جا اعلام کرد قرار است این بنا به یک موزه در شأن ملت ایران تبدیل شود و کارهایش در حال آماده شدن است و حتی قرار بود تا دهه فجر موزه را افتتاح کنند، تا جایی که خبرنگاران حوزه میراث فرهنگی را اوایل بهمن‌ماه به کاخ بردند. اما کرونا فعلا این ماجرا را به تعویق انداخته تا زمانی که بتوان به ثباتی برای قرار گرفتن مردم در کنار یکدیگر رسید.
از آسانسور تا حمام و سونا و جکوزی
اما شنبه ۱۸ مردادماه، پرویز فتاح - رییس بنیاد مستضعفان - در برنامه زنده نگاه یک به مناسبت یک‌ساله شدن حضورش در بنیاد، در میان صحبت‌هایش وقتی از تعیین تکلیف املاک بنیاد مستضعفان حرف می‌زد، این‌بار اطلاعاتی جدید از وضعیت کاخ مرمر بیان کرد و بار دیگر باعث شد تا نامِ کاخ مرمر و کلمات کلیدی که به کار برد، در طول یک روز گذشته سر زبان‌ها بیفتد؛ از احداث آسانسور در طبقه دوم کاخ گرفته تا ایجاد حمام و سونا و جکوزی!
او این‌بار از آسیب‌های واردشده به این بنای ارزشمند و نفیس حرف زد. حرف‌هایی را زد که در زمان حضور خبرنگاران میراث فرهنگی در این بنای تاریخی هیچ حرفی از آن‌ها نبود و خبرنگاران نشانی از آن ندیدند!
فتاح در اظهاراتش گفت: توافق شده بود به دلیل قرار گرفتن این فضا در نزدیکی دفتر ریاست‌جمهوری، دولت از آن مکان به عنوانِ محل تشریفات مهمانان خارجی استفاده کند، اما در صحبتی که با آقای روحانی داشتم، او بزرگواری کرد و آن را قبول کرد.
حتی در صحبت با آقای واعظی با وجود این‌که کارها برای آن طرح تمام شده بود، اما کاخ در اختیار بنیاد مستضعفان قرار گرفت تا با همکاری میراث در چهار ماه آن‌جا بازسازی و به موزه هنر ایران تبدیل شد.»
او اما درباره زمان افتتاح این موزه اعلام کرد: «اگر کرونا اجازه دهد درهای آن را از خیابان ولی عصر به روی مردم باز می‌کنیم.»
فتاح حرف‌های خود را این‌طور ادامه داد: «گفتم که مسوولان نباید در کاخ‌ها مستقر شوند. آن‌جا را میکروسکوپی با همکاری خبرگان میراث فرهنگی بازسازی کردیم و اکنون به حالت اول برگشته است، اما نه به صورت کامل.
این کاخ آسیب دیده؛ در این کاخ که هنرمندان کشور هنر خود را به نمایش گذاشته‌اند، نمایندگان کشور آسانسور گذاشته‌اند، آن را کنده‌اند، پتک زده‌اند و در طبقه دومِ بنا، حمام و جکوزی و سونا درست کرده‌اند.»
او با بیان این‌که مشکل این است که میراث که به همه جا ایراد می‌گیرد، (در زمان انجام این کار) کجا بوده و چرا چیزی نگفته، بیان کرد: با این وجود توانستیم به جز آن بخش‌ها، بقیه مکان‌ها را اصلاح کنیم. مردم بعد از ۴۰ سال می‌توانند ببینند که در دوره پهلوی آن‌جا چه کار کرده‌اند و تاریخ این مردم آن‌جا به نمایش گذاشته می‌شود.»
تاریخچه کاخ مرمر
کاخ مرمر را به دستور رضاشاه پهلوی و با معماری «لئون تادوسیان» ساختند. این کاخ در آغاز به عنوان دفتر کار و محل اقامت زمستانی رضاشاه به بهره‌برداری رسید و تا پیش از تدوین قانون خزانه ملی، جواهرات ملی ایران از کاخ گلستان به این کاخ آورده شد و در زیرزمین آن نگهداری می‌شد.
در سال‌های نخست پادشاهی محمدرضا پهلوی، از این کاخ به عنوان دفتر رسمی شاه پهلوی و محل برگزاری دیدارها و ملاقات‌ها استفاده می‌شد. فوزیه و محمدرضا پهلوی در این کاخ با یکدیگر زندگی می‌کردند و مراسم عقد او با ثریا اسفندیاری و همچنین مراسم نامزدی‌اش با فرح پهلوی نیز در این کاخ برگزار شد. پس از رخ دادن حادثه ترور شاه در محوطه این کاخ توسط رضا شمس‌آبادی، دفتر ویژه شاه به کاخ صاحبقرانیه جابه‌جا شد. این کاخ در سال ۱۳۵۵ به موزه تبدیل شد و تا سال ۱۳۵۷ با عنوان «موزه پهلوی» قابل بازدید بود.
بعد از انقلاب، این موزه تعطیل شد و مدتی از فضای آن به عنوان مقر کمیته انقلاب اسلامی استفاده می‌شد. پس از مدتی، کاخ بدون کاربرد شد تا در میانه‌های دهه ۱۳۷۰ مجمع تشخیص مصلحت نظام و پس از پایان ریاست‌جمهوری آیت‌الله هاشمی رفسنجانی، دفترش به این کاخ نقل مکان کرد. بخش‌هایی از کاخ مرمر در سال ۱۳۸۷ مرمت و بازسازی شد. این بنای تاریخی که در خیابان ولی‌عصر، تقاطع خیابان امام خمینی (ره) قرار دارد سی‌ام خرداد ۱۳۵۷ با شماره ۱۶۰۶ در فهرست آثار ملی کشور به ثبت رسید.
سرانجام دی‌ماه سال گذشته اعلام شد که این بنای تاریخی در اختیار بنیاد مستضعفان قرار گرفته تا به موزه هنر ایران تبدیل شود و حالا از تغییراتی در آن خبر می‌رسد.
تماشای معماری آلوار آلتو
