اگر منظور چالش های موجود از نظر حرفه ای باشد باید اشاره کنم که در حال حاضر یکی از مهمترین عوامل تأثیر گذار بر حرفه معماری، عامل اقتصاد است. معماری کنونی ایران، عملا بعد از جنگ شروع شد، به دلایلی از جمله، نخستین فرصت واقعی ساخت و ساز، بعد از انقلاب و امکان بروز اندیشه بنیان گذاران انقلاب و رشد نسبی اقتصادی آن زمان، فرصت مناسبی را برای بوجود آمدن پروژه های عمومی، با رویکرد منافع عمومی ایجاد کرد. این رونق تا حدود سال ۱۳۷۵ طول کشید. در این دوره، انگیزه کسب سود چندان مطرح نبود و دولت و بخش عمومی، بیشتر به دنبال پاسخگویی به مطالبات مردمی بودند. اما از دهه ۸۰ بخش خصوصی مطرح شد، که به دنبال بیشینه سازی سود، در سرمایه گذاری هایش بود و به معماری، به عنوان بستری اقتصادی و سرمایه گذاری نگاه می کرد تا منافع عمومی بسته شدن اکثر راه های اقتصادی برای سرمایه گذاری و با توجه به ارزش ملک و رشد جمعیت در ایران، ساختمان سازی، وعده سود قابل توجهی را به سرمایه گذاران میداد که معماری را از موضوع فرهنگی۔ هنری، به موضوعی تجاری متمایل می کرد. این گرایش، موجی از رانت جویی را دامن زد که به تمامی بدنه جامعه و ساختار اقتصادی نفوذ کرد که در نتیجه را نهایتا در برداشت نتیجه مثبت آن ایجاد فرصت شغلی بود که در اثر همان عطش جهت سرمایه گذاری در ساخت و ساز، برای معماران بوجود آمد. اما نتیجه هشدار دهنده آن اینست که اگر طراح دارای آن توان و مهارت و سرعت عمل لازم نباشد، مقهور

این بازار اقتصادی خواهد شد. یک آرشیتکت باید ایده های خود را قبل از مواجهه با موضوع پروژه پرورانده باشد تا بتواند در عین ایجاد چشم اندازهای جدید و ایده ها و شادابی در فضاهای شهری و زندگی مردم، جوابگوی اهداف کارفرما هم باشد. یک وضعیت برد – برد برای سرمایه گذار، طرح و مردم. چرا که یک اثر معماری علیرغم داشتن کارفرمای خصوصی نهایتا به مردم تعلق دارد. شروع به کار حرفه ای ما در شرکت درست در نقطه عطف تغییر تکنولوژی معماری از سیستم میز نقشه کشی و خطکش T و گونیا، به کامپیوتر و نرم افزارهای آن بود. این تحول، نقش عمده ای را در تغییر نگاه ما به معماری و جستوجوگری ساختارها، فرمها و فضاهای تازه داشت که باعث شد آنچه تا آن زمان وجود داشت را به چالش بکشیم. از طریق تکنیک های خاص، امکان دستیابی به ساختارهای نااقلیدوسی، مقاطع فضایی و فضاهای متغیر فراهم آید. در ادامه، مسئله سازماندهی برنامه پروژه بصورتی منطبق با تغییرات فرم و سیستم حرکتی جزو اولویت های طراحی در شرکت قرار گرفت. ایجاد ساختاری از فضای دینامیک که هم زمان نقش سازه پروژه را ایفا کند که در پیوند، به ماهیتی یکپارچه برسد و از دغدغه های فکری ما قرار گرفت.

چالش دیگر ابهام کارفرماست. از آنجا که تمرکز بخش خصوصی بر سرمایه گذاری، در مقابل سفارش شخصی است، معمولا شناخت مبهمی از متقاضی و کاربر آینده خود دارد که این ابهام سبب هدر رفتن زمان و سرمایه در روند اتخاذ تصمیمات اشتباه می شود. در اینجا جهت ترفع این معضل نیاز به توجه ویژه ای به مسئله مطالعات در خصوص شناسایی دقیق وضعیت ایران در روند تغییر معادلات سیاسی و اقتصادی در تعاملات بین المللی، رفتار جمعیت، ریسک ها و پتانسیل های اجتماعی وجود دارد.

کاترین اسپریدونف

منبع:صما